Openbare ruimte
Beleidskader
De openbare ruimte bestaat uit kapitaalgoederen zoals wegen, groen en speelplaatsen, bruggen, kades, openbare verlichting en verkeersregelinstallaties. Eind 2022 is de nota Onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte (2022/2432) door de raad vastgesteld. Deze nota bevat het beleidskader voor de gemeentelijke kapitaalgoederen in de openbare ruimte.
Kwaliteitsniveau
De Kwaliteitscatalogus van CROW (kennisinstituut voor de openbare ruimte) deelt de technische kwaliteit van de openbare ruimte op in vijf categorieën (A+, A, B, C en D). Kwaliteitsniveau A staat voor een hoog kwaliteitsniveau en kwaliteitsniveau D staat gelijk aan het hebben van een slecht onderhoudsniveau/onderhoudsachterstanden; deze delen van de openbare ruimte zijn niet acceptabel of hadden al vervangen moeten zijn.
De openbare ruimte in Zaanstad onderhouden we wat netheid betreft op kwaliteitsniveau C. Uitzondering hierop is het centrumgebied (voorheen Inverdan) bestaande uit de Gedempte Gracht, de Dam en het deel van de Westzijde dat deel uitmaakt van het kernwinkelgebied; dat onderhouden we op kwaliteitsniveau B. De (technische) vervanging van de openbare ruimte vindt plaats op kwaliteitsniveaus C. De nota ‘Onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte’ geeft inzicht in de onderhoudstoestand (anno 2022), legt de haalbare onderhoudskwaliteit vast en geeft inzicht in de beschikbare en benodigde middelen. In de nota kijken we vooruitnaar de opgave voor de jaren 2022 en verder. Zaanstad streeft ernaar om de onderhoudsachterstanden niet verder te laten oplopen dan 15% van het gemeentelijk areaal. Deze ambitie is door de raad vastgesteld in 2017 en is vergelijkbaar met die van andere gemeenten als Amsterdam, Haarlem en Rotterdam.
Onderhoudsplan
De volgende onderhoudsplannen zijn van toepassing:
Omschrijving onderhoudsplan | Looptijd plan | Achterstallig onderhoud |
---|---|---|
Nota onderhoud kapitaalgoederen | 4 jaar | Ja |
In 2021 zijn delen van de openbare ruimte opnieuw geïnspecteerd. We actualiseerden de hoogte van de onderhoudsachterstanden en maakten een nieuwe prognose voor de benodigde financiële middelen voor de komende jaren. De totale onderhoudsachterstanden zijn gesteld op € 28,2 mln. In de geactualiseerde nota Onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte 2022 zijn de nieuwe inzichten verwoord.
Jaarlijks actualiseren wij het meerjaren-investeringsplan(MIP) voor de openbare ruimte. We houden dan onder andere rekening met met woningbouw/bouwimpuls en de werkzaamheden van andere partijen (hoogheemraadschap, nutsbedrijven woningbouwcorporaties). Binnen de financiële ruimte benoemen we de vervangingsinvesteringen voor de komende jaren waarbij we een overplanning hanteren. . Daarmee kunnen we vertragingen van projecten opvangen.
Speerpunten 2025
- Consolideren van de onderhoudsachterstanden
Uitgangspunt is dat we onderdelen van de openbare ruimte waar nodig zaken tijdig vervangen, zodat ze geen gevr opleveren in het dagelijks gebruik. Met de financiële ruimte voor vervanging van de openbare ruimte mogen de onderhoudsachterstanden niet toenemen.
- Werving van civieltechnische voor aa bereidingscapaciteit voor vervangingsprojecten
Er is schaarste in de arbeidsmarkt om de voorbereiding van vervangingsprojecten te kunnen bemensen. De werving van voldoende personeel is een belangrijk speerpunt in deze arbeidsmarkt. - Samenwerking met externe partijen
Om het werkpakket te kunnen realiseren, moeten we projecten en inzet van partijen goed op elkaar afstemmen.
- Ontwerpaanpak openbare ruimte
De ontwerpaanpak is onderdeel krijgt vorm als bouwsteen van de Omgevingsvisie en is gericht op de inrichting en inrichtingsprincipes van de openbare ruimte. In 2024 willen we de definitieve ontwerpaanpak als nieuw beleids- en ontwerpuitgangspunt presenteren.
- Ontwikkelen met kwaliteit
We ontwikkelen de openbare ruimte waar mogelijk met de kwaliteit.
- De gemeente groener maken
Met een fonds van € 4,0 miljoen (2023-2026) geven we uitvoering aan het Bomenbeleidsplan 2020-2050, het Groen en Waterplan en het Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie, waarmee we de stadse omgeving gebiedsgericht groener maken.
Financiën
Onderstaand financieel overzicht geeft aan op welke wijze de kapitaalgoederen en het onderhoudsbudget financieel is vertaald in de meerjarenbegroting. Dit betreft de exploitatielasten. De investeringsbedragen zelf zie je terug in de paragraaf investeringen.
Begrotingsonderdeel | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
---|---|---|---|---|
Onderhoudsbudget (exploitatie) | 9.679 | 9.660 | 9.660 | 9.660 |
Dotatie onderhoudsvoorziening | 168 | 63 | 67 | 67 |
Kapitaallasten | 13.700 | 16.112 | 17.924 | 19.857 |
2024 | Bron | |
Verharding | 6.382.361 m2 | Beheerprogramma |
Bomen | 79.452 st | Beheerprogramma |
Gazon | 171 ha | Nota kapitaalgoederen 2022 |
Berm en hooigras | 244 ha | Nota kapitaalgoederen 2022 |
Speelplaatsen | 475 st | Nota kapitaalgoederen 2022 |
Lichtmasten/tunnelverlichting/brugverlichting etc. | 32.500 st | Beheerprogramma |
Verkeerslichten | 52 st | Beheerprogramma |
Vaste verkeersbruggen | 275 st | Beheerprogramma |
Vaste fiets- en voetbruggen | 325 st | Beheerprogramma |
Op afstand bedienbare beweegbare bruggen | 11 st | Beheerprogramma |
Lokaal bedienbare beweegbare bruggen | 15 st | Beheerprogramma |