Jeugdhulp

Toelichting

 
Percentage jeugdigen dat ondersteund wordt door Jeugdteam
Dit gaat om jeugdigen die het jeugdteam zelf ondersteuning wil bieden in plaats van de specialistische jeugdhulp-aanbieders. De bedoeling is dat het jeugdteam ieder jaar iets mee jeugdigen ondersteunt.  Er komen echter meer hulpvragen en het jeugdteam komt daardoor in de knel. Het percentage stijgt daarom gering naar 13,3% (de prognose van 2024 is 13%).

Percentage jeugdigen met specialistische jeugdhulp
Het percentage jeugdigen met specialistische jeugdhulp moet minder worden. De afgelopen jaren zien we echter een stijging.  Wij verwachten dat de stijging in 2024 nog doorzet. Maar met onder meer de maatregelen die we treffen vanuit de bestuursopdracht Jeugd, zal de inzet van jeugdhulp in 2025 gestabiliseerd zijn en met maar 0,2% stijgen.  We willen minder specialistische jeugdhulp indiceren maar de prognose valt nu nog iets hoger uit dan ons streefgetal.  

 
Hervormingsagenda Jeugd
Het belangrijkste voor de komende jaren is de in 2023 vastgestelde Hervormingsagenda Jeugd. Om de doelen uit de landelijke Hervormingsagenda te halen, zijn 10 actielijnen omschreven. Het vraagt veel van gemeenten, aanbieders, lokale teams en professionals om vorm te geven aan deze 10 actielijnen. Deze actielijnen moeten leiden tot besparingen die in 2026 klaar moeten worden. We willen in gaan zitten op:

1. Kritischer zijn op de inzet van specialistische jeugdhulp
   Jeugdhulp voor die kinderen die het echt nodig hebben, is een doelstelling waar we al jaren aan werken. We hebben te maken met schaarste in middelen en mensen, waardoor we goed moeten kijken wie echt de jeugdhulp nodig heeft. Bij toewijzing willen we nog kritischer kijken of er echt behoefte is aan individuele zorg. Of dat we de ondersteuning ook op een andere manier kunnen organiseren. We denken bijvoorbeeld aan collectief aanbod of jeugdhulp in het onderwijs, waardoor minder kinderen individuele hulp nodig hebben. Of dat er juist op andere leefgebieden binnen het gezin (zoals volwassenen GGZ, scheiden, armoede, schulden, wonen, etc.) ondersteuning nodig is. Daarnaast willen we met behulp van het controleplan jeugdhulp bieden bij problemen bij de kinderen en de gezinnen. We gaan daarom toezicht beter naleven. Tot slot gaan we ons voorbereiden op de nieuwe inkoop van jeugdhulp per 1-1-2027. Aandachtspunten hierbij zijn ook het leveren van goede zorg.

2. Tijd en aandacht voor kwetsbare gezinnen
   Het thema ‘versterken van het gewone leven van jeugdigen en gezinnen’ valt hieronder. Hiermee richten we ons op het voorveld (onder andere op Kansrijke Start, OKO, jongerenwerk en moeders van Zaandam-Oost). We willen het voorveld samen met de partners passender maken en laten aansluiten bij de behoefte van de inwoner. Daarnaast blijven we met partners in de stad het maatschappelijke debat voeren over de grenzen van de jeugdhulp. We willen stevig inzetten op de preventieve kant gericht op voorliggende voorzieningen, goede jeugdgezondheidzorg en inzet op het mentaal welbevinden van jongeren.
   
   We werken samen met andere opgaven aan het Pact Zaandam Oost. Jeugd is hierin een belangrijke pijler en gaat over het vergroten van kansengelijkheid. Binnen het Pact willen we een stevig en passend preventief aanbod, het versterken van Kansrijke Start en een goede samenwerking met onderwijs.
   
   Een ander thema dat hieronder valt, is het versterken van de lokale teams en het doorontwikkelen van de gezinsgerichte aanpak. Daarmee pakken we problemen in een gezin integraal op. We intensiveren de samenwerking tussen de Sociale Wijkteams, Centrum Jong en het Jeugdteam rondom gezinnen met complexe problematiek.
   
   Nog een ander thema is de Proeftuin toekomstscenario 2.0 Zaanstreek Waterland. Het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming is een landelijke ontwikkeling naar een eenvoudiger stelsel voor gezinnen en huishoudens (0-100 jaar) die te maken hebben met huiselijk geweld en kindermishandeling. In een (nader te bepalen) gebied in Zaanstad ontwikkelen we een nieuwe integrale manier van samenwerken met de partners (onder andere met SWT, Stichting Jeugdteams, Veilig Thuis, Raad voor de Kinderbescherming en Gecertificeerde instellingen en zorgorganisaties). De proeftuin is een regionale ontwikkeling en vindt ook plaats in Waterland.

3. Focus op jeugd in andere beleidsterreinen
   Veel kinderen die jeugdhulp krijgen, leven in een gezin waar ook andere problemen zijn, denk aan scheiden, armoede, schulden, wonen, etc. We willen daarom dat bij andere beleidsterreinen meer de focus komt op de jeugd, omdat enkel inzetten op vermindering van jeugdhulpkosten een te smalle benadering is. Een van de conclusies van de Hervormingsagenda is, dat de basis voor gezinnen rondom bestaanszekerheid, wonen, (passend) onderwijs, veiligheid en geborgenheid niet op orde zijn. De jeugdzorg is dan ook mogelijk een symptoom van problemen in die randvoorwaarden. Om daar daadwerkelijk verandering in te brengen, is een aanpak vanuit andere domeinen nodig.
   
   Onderwijs kan het normale leven van kinderen en jongeren versterken. Dit wordt ook in de Hervormingsagenda aangegeven. Het onderwijs is daarom een onmisbare partij. Samen met het onderwijs werken we onder andere aan sterkere ondersteuningsstructuren.

Beïnvloedbaar        
Er zijn geen beïnvloedbare kosten.         

Beperkt beïnvloedbaar        
De beperkt beïnvloedbare kosten betreffen kosten voor Specialistische jeugdhulp (€ 66,8 mln), PGB jeugd (€ 2,9 mln), Opvoedondersteuning (€ 0,2 mln), uitvoering jeugdteams (€ 0,8 mln) en capaciteit noodzakelijke maatregelen (€ 0,6)          

Niet beïnvloedbaar        
De niet beïnvloedbare kosten bestaan uit rente en afschrijvingen (€ 0,1 mln).         

Op middellange termijn beïnvloedbaar        
Dit betreft kosten voor basisbudget jeugdteams (€11,6 mln) opvoedondersteuning (€ 2,8 mln), jeugdbeleid (€ 0,2 mln), regionale uitvoeringskosten (€ 0,3 mln), huisvestingskosten voor het jeugdteam (€ 0,4 mln), proeftuin toekomst kind gezin (€ 0,4mln) en kosten voor personeel (€5,8 mln)