Bijlagen

Investeringen

Uitbreidingsinvesteringen

Uitbreidingsinvesteringen zijn investeringen of bijdragen ten behoeve van de ontwikkeling van nieuwe activiteiten of expansie van de huidige activiteiten. Het betreffen:

  • Gebiedsgerichte investeringen (ontwikkellocaties en stedelijke vernieuwingslocaties);
  • Infrastructurele projecten;
  • Maatschappelijke voorzieningen voor zover het niet gaat om vervangingsinvesteringen of onderhoud.

De besluitvorming over uitbreidingsinvesteringen ten laste van het Investeringsfonds vindt in drie stappen plaats. Iedere stap vraagt besluitvorming door de raad.

  • Het plaatsen van een investering op de wensenlijst;
  • Het reserveren van een bedrag binnen het fonds om de investering mogelijk te maken;
  • Het voorleggen van de kredietaanvraag voor de investering aan de raad.

De wensenlijst is een lijst van uitbreidingsinvesteringen waar de raad toe heeft besloten dat deze in aanmerking komen om (in de toekomst) gedekt te worden uit het Investeringsfonds. De wensenlijst kan meer projecten bevatten dan de in het Investeringsfonds aanwezige dekking. Het vermelden van een project op een wensenlijst is onvoldoende om tot uitvoering over te kunnen gaan.
Bij een reservering binnen het Investeringsfonds is de raad akkoord gegaan met verdere voorbereidingen van de investering en het uitwerken van een kredietvoorstel. Een reservering alleen is onvoldoende om tot daadwerkelijke uitgaven over te gaan. Integrale afweging van de gereserveerde uitbreidingsinvesteringen vindt in combinatie met de wensen ieder jaar plaats bij de voorjaarsnota en de begroting. Het financieel kader daarbij wordt bepaald door de omvang van het Investeringsfonds.
Bij de geautoriseerde uitbreidingsinvesteringen met kredietbesluit heeft de raad eerder kredietverstrekkingen gedaan en is het college gemandateerd tot het doen van uitgaven. Een kredietbesluit mag op elk moment aan de raad worden aangeboden. Voor eventuele bijstellingen op de eerder afgegeven kredieten worden in deze begroting aanvullende kredietvoorstellen ter besluitvorming aan de raad voorgelegd. De kapitaallasten van de uitbreidingsinvesteringen worden gedekt vanuit het Investeringsfonds.

Projecten met kredietbesluit
Voor de volgende uitbreidingsinvesteringen zijn kredietbesluiten genomen, waardoor de uitvoering is of kan worden gestart.

Bedragen * €1.000

Progr.

Raadsbesluit

Projecten

t/m 2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2033 e.v.

24.2

24.1

Verschil

1

2017/15618

IHP Programma (Kreekrijk OR)

380

70

450

450

0

2017/15618

IHP Programma (Kreekrijk OR) verwijder en herstelkosten tijdelijke huisv.

237

850

1.087

597

490

2017/15618

IHP Programma (o.a. Inverdan school)

2.349

812

1.896

3.517

2.761

1.845

13.181

13.181

0

2021/24110

Huis van de Wijk (Buurthuis Poelenburcht)

124

76

1.100

555

500

2.355

2.355

0

2024/7946198

Durghorst (Nieuw wijkcentrum de Pelikaan)

0

250

1.150

1.085

2.485

2.485

0

2

2017/6080+7351985

Kwaliteit bestaande woningvoorraad

3.223

600

600

600

422

5.445

5.445

0

2017/42225

Inverdan Dam en omgeving

0

0

100

100

100

0

8082115

Figaro

0

6.800

6.800

6.800

0

2016/110866

Hembrugterrein (openbare verlichting)

0

16

64

80

80

0

2012/197517

Hembrugterrein (riolering, aanlegplein)

1.236

196

784

2.216

2.216

0

2011/49084

Hoogwaardig openbaar vervoer (HOV)

342

267

142

100

851

751

100

2014/187256

Kwaliteitsimpuls Wilhelminasluis

308

0

592

900

900

0

2020/11042

Dam tot Dam fietsroute Brug Zijkanaal H

964

1.800

1.783

15

4.562

4.562

0

2014/187256

Fietsenstalling Centrum omgeving DAM

126

8

100

500

266

1.000

1.000

0

2018/5154

Busbrug 24 uur openstelling, geluidmaatregelen en no regret maatr.

1.015

175

950

500

2.640

2.040

600

2020/31531+2022/20493

Bereikbaarheidsdeal Avant - realisatie

963

3.481

3.439

3.377

3.174

126

14.560

14.434

126

2023/2123

Bereikbaarheidsdeal Guisweg - planuitwerking

74

874

874

1.150

2.972

2.622

350

2023/7552956

Bereikbaarheidsdeal - planvoorbereiding Afwaardering A7

397

600

203

1.200

1.200

0

2021/10255

Verbindingsweg Dorpsstraat - Communicatieweg

257

43

1.000

700

2.000

300

1.700

2023/8039075

Onderzoek 3e ontsluiting Westerwatering (motie)

0

220

220

220

0

2021/9020

Verkeersveiligheid

410

90

500

500

0

2024/8433956

Kogerveld – Versterken groene parkzoom

425

425

425

4

2014/26609

Sportpark De Omzoom

7.150

70

80

7.300

7.300

0

2017/30073

Hockeyclub 'De Kraaien'

1.126

1.090

3.855

6.071

5.648

423

2021/24813

Sportpark Hoornseveld

10.436

8.141

4.105

1.236

23.918

23.795

123

5

2018/11257

Uitvoeringsagenda Toerisme (bewegwijzering)

151

89

240

240

0

2021/5845

Uitvoeringsagenda Toerisme (aanleg steigers)

132

68

200

200

0

5

2024/7946198

Durghorst (cultuurzaal Zaanstad Noord)

0

100

450

450

1.000

1.000

0

subtotaal

31.400

18.984

21.994

21.751

8.658

1.971

0

0

104.759

100.422

4.337

Totaal afgesloten projecten

73.001

73.001

73.001

Uitgaven cumulatief

104.401

123.385

145.380

167.130

175.789

177.760

177.760

177.760

177.760

173.423

4.337

Toelichting per project

IHP

Voor de actualisatie Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs 2020-2035 (IHP) 24.1 zijn alle projecten in het IHP geactualiseerd voor wat betreft planning, risico’s en budget en is het effect hiervan op het totale programma doorgerekend. Voor de projecten MFA Kreekrijk en MFA Zaans Hout (Inverdan) is dekking beschikbaar gesteld uit het Investeringsfonds. Alle andere investeringen uit het IHP zijn vervangingsinvesteringen en opgenomen in het Meerjareninvesteringsplan (MIP).

IKC Kreekrijk

IKC Kreekrijk is het nieuwe schoolgebouw voor de basisscholen het Koraal en de Delta in Kreekrijk te Assendelft. Het gebouw is in 2019 in gebruik genomen.
Er zijn in 2026 nog kosten opgenomen voor de aansluiting op de openbare ruimte. De verwijdering van het schoolgebouw in het park in Saendelft is in 2022 afgerond. De tijdelijke huisvesting van de twee scholen inclusief gymzaal langs het spoor wordt in 2026 verwijderd. De losstaande gymzaal staat op de toekomstige waterberging en moet naar alle waarschijnlijkheid ook in 2026 worden verwijderd. Het Bertrand Russel College kan de gymzaal bij de twee scholen mogelijk gebruiken tot 2029, maar de school heeft een tijdelijke vergunning en of die mag blijven staan moet verder worden uitgezocht. Het is gebleken dat deze kosten de afgelopen jaren per abuis niet zijn geactualiseerd. De autonome kosten zijn daarom nu opgenomen in deze actualisatie naar prijspeil 01-06-2024. Dat is een autonome indexatie van € 0,49 mln.

IKC Zaans Hout (Inverdan Nieuw West)

In Zaandam (Nieuw) West is, onder andere als gevolg van woningbouw, sprake van toenemende leerlingengroei. In Actualisatie 22.1 zijn de projectkaders voor dit project daarom herzien. Het project omvat de vervangende nieuwbouw en uitbreiding van RKBS De Rietvink op de nieuwe schoollocatie aan de Houtveldweg voor maximaal 600 leerlingen. Ook komen er in het gebouw twee gymzalen en een peuterspeelzaal. De ruimte die in de Van Meverstraat vrijkomt, zal ter beschikking worden gesteld aan de twee scholen die daar blijven. Het project bevindt zich nu in de ontwerpfase.
De ruimtelijke inpassing van een school in een hoog stedelijk gebied dat in ontwikkeling is, is zeer complex en vraagt nauwe afstemming met Stedelijke Ontwikkeling en Supervisie MAAK. Prognose oplevering: medio 2026 (indien er geen bezwaar wordt ingediend). Bij de actualisatie 24.1 is het budget opgehoogd vanwege indexering (€ 1,43 mln.).

Huis van de Wijk (Buurthuis Poelenburcht)
Op 14 november 2019 is het Pact voor Poelenburg Peldersveld 2020-2040 vastgesteld door de Raad (2019/20311). Eén van de ambities daaruit is om de kwaliteit van de woningvoorraad en de sociaal maatschappelijke voorzieningen voor buurtbewoners te verbeteren.  
Het Huis van de Wijk is een fundamenteel onderdeel van de ontwikkeling van de Jasperstraatflat. De realisatie van het nieuwbouwcomplex aan de Jaspersstraat is een samenwerking tussen woningcorporatie Rochdale en de gemeente. Rochdale en de gemeente hebben afgesproken dat deze ontwikkeling marktwoningen, huurwoningen, parkeren, het Huis van de Wijk en extra m2 maatschappelijk/dienstverlening behelst.  
Deze multifunctionele accommodatie zal een gastvrije en laagdrempelige voorziening worden voor iedereen in de wijk met een uitgebreide ontmoetingsfunctie, educatie/ontwikkelingsfunctie, zorg, hulp en ondersteuning en een bibliotheek. Het HvdW vervangt niet alleen het huidige, sterk verouderde buurthuis De Poelenburcht, maar wordt ook uitgebreid met andere organisaties die samen gaan zorgen voor een aantrekkelijk aanbod voor de inwoners. Straks zijn in het HvdW het Buurthuis, de Bieb, het Sociaal Wijkteam, het Jeugdteam en Centrum Jong allemaal onder één dak te vinden.

Het realisatiebesluit is dit voorjaar door de Raad geaccordeerd. 21 mei is zijn de tenderdocumenten gepubliceerd onder de naam Poort van Zaandam Oost. De voorlopige selectie van 3 marktpartijen wordt in september bekend gemaakt, daarna zal de gunningsfase starten. Volgens planning zullen we eind december de gegadigde marktpartij bekendmaken. Als er sprake is van een aanpassing in de planning als gevolg van de tender, dan zullen de jaarschijven ook wijzigen. Het brutobudget is opgehoogd met € 1,44 mln. hier tegenover staan subsidieinkomsten van de 2e regiodeal ZaanIJ (€ 1,0 mln.) en de specifieke uitkering lokale bibliotheekvoorzieningen(€ 0,44 mln.). De planning is geactualiseerd en er is budget doorgeschoven naar 2027.

Maatschappelijke voorzieningen Zaanstad Noord (‘De Nieuwe Pelikaan, cultureel-maatschappelijke voorziening aan het Durghorstplantsoen)
Sinds 2019 werkt de gemeente met Parteon en de Pelikaan aan een gebiedsontwikkeling
op het Durghorstplantsoen in Krommenie, ook wel bekend als Durghorst Fase II. Hierbij wordt ingezet op de realisatie van circa 44 huurwoningen door Parteon en een cultureel-maatschappelijke voorziening door de gemeente. Die voorziening, bekend onder de werktitel 'de Nieuwe Pelikaan', is met de aanwezigheid van een cultuurpodium een innovatief concept voor een ‘buurthuis nieuwe stijl'. Toekomstgericht met faciliteiten en programmering op het gebied van ontmoeting en cultuur. En met bijzondere aandacht voor o.a. jeugd en jongeren. Deze verbreding en verdieping vergroot het maatschappelijk rendement en de levensvatbaarheid en toekomstbestendigheid van de Pelikaan. In februari 2024 heeft de raad een realisatiebesluit genomen. In het 3e kwartaal van 2024 worden overeenkomsten gesloten; het gaat dan om een realisatieovereenkomst met Parteon en een vestigingsovereenkomst met de Pelikaan. Daarna kan er een nadere fasering voor de komende jaren gemaakt worden wat betreft de casco bouw door Parteon en het afbouwen door gemeente Zaanstad.

Kwaliteit bestaande woningbouw

De funderingsproblemen blijven ook de komende jaren urgent bij een groot deel van de oude woningvoorraad. De ambitie blijft om jaarlijks minstens 130 tot zo’n 150 herstelde panden per jaar te komen. In de praktijk ligt het aantal nu al een aantal jaren iets boven de 150 herstelde woningen per jaar maar onder andere door sterk oplopende prijzen zien we dit jaar (2024) een daling in het aantal vergunningsaanvragen. De inzet en werkzaamheden binnen het programma richten zich vooral op het informeren en activeren van particuliere eigenaren om de fundering van hun woning te herstellen. De bestede- en gereserveerde middelen zijn hier grotendeels voor bedoeld (bijdrage lening voor herstel via landelijk fonds funderingsherstel). Ervaringen van de afgelopen jaren laten echter ook zien dat de aanpak van de problematiek complex is en langdurig inzet vergt. Hierdoor hebben we de funderingsproblemen duidelijk veel beter onder controle. Door de inzet voor de komende jaren te bestendigen, blijven grote calamiteiten hierdoor tot nu toe dan ook uit. Komende jaren zal het aantal herstelde woningen jaarlijks onder druk komen te staan. De bouwkosten zijn de afgelopen jaren sterk toegenomen en ook de rente is gestegen. Dat maakt het dat eigenaren nu toch weer langer gaan wachten tot het moment dat het echt niet langer rekbaar is voor ze de grote investering in hun woning doen. Aanvullend kunnen door de komst van de Wet kwaliteitsborging (Wkb) dit jaar (2024) de leges-kosten toenemen. De verwachting is dat dit vanaf 2025 nog verder toeneemt als private partijen uit de markt het vergunningsproces gaan toetsen. Daarbij vragen de maatschappelijke vraagstukken als de energietransitie bij de bestaande woningen en het langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen eveneens de noodzakelijke investeringen en aanpassingen. De behoefte om in oudere woningen noodzakelijke investeringen te doen is groot en stapelen zich op. Daarvoor moet er steeds meer rekening worden gehouden met andersoortige investeringen, waarbij sloop en nieuwbouw door stapeling van opgaven en investeringen in toenemende mate een logischere aanpak biedt. Als de investeringskosten rondom duurzaamheid en ‘van het aardgas af’ bij de funderingsproblematiek worden ‘opgeteld’, (en daarbij alle invalshoeken waaronder cultuurhistorie, sociale samenhang en betaalbaarheid bekijkt) is het in toenemende mate onder aan de streep meer realistisch om de oude woningen te vervangen en nieuwe duurzame woningen terug te bouwen. In de afgelopen jaren zijn de mogelijkheden hiervoor al op verschillende manieren verkend, om dit financieel haalbaar te maken. Door toenemende bouwkosten blijft er tot nu toe een forse onrendabele top over, die voor een particuliere eigenaar niet te financieren is. Door financieringsstromen te combineren (landelijk, provinciaal, gemeentelijk, zowel voor fundering en als voor duurzaamheid) komt deze oplossing wel steeds dichterbij en zijn we hier actief mee aan de slag en hebben hiervoor een subsidieregeling gemaakt.

De focus ligt momenteel op Zaandam-Oost om met de extra inzet van gelden uit het volkshuisvestingsfonds de komende jaren ongeveer 100 woningen volgens het principe van sloop en nieuwbouw te kunnen vernieuwen en 100 woningen te kunnen renoveren en verduurzamen.

Inverdan Dam en omgeving
Project Inverdan Dam en omgeving betreft het uitvoeren van een verhoogd kwaliteitsniveau van de openbare ruimte van de Damkade, Damstraat, Wilhelminastraat en Wilhelminakade. Om de kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte in het hele centrumgebied te versterken en te verduurzamen, wordt een gelijk niveau van inrichting van genoemde straten voorgesteld. Het ontwerp is afhankelijk van de keuzes die worden gemaakt voor de herinrichting van het Damplein. Gelet op de duur van de planontwikkeling ten behoeve van de inrichting en het meest geschikte tijdstip om de herinrichting plaats te laten vinden, is de verwachting dat er in het vierde kwartaal 2025 wordt gestart met de uitvoering. In 2026 wordt dit bedrag aangewend.

Figaro
De bouwlocatie Figaro is een ontwikkellocatie binnen de gebiedsontwikkeling MAAK.Centrum/ Inverdan, aangrenzend aan het Stadhuisplein. Met de ambitie voor een aangename verblijfsplek, een stedelijke fietsvoorziening passend bij een OV knooppunt en een prettige woonomgeving zijn randvoorwaarden geformuleerd die als kader dienen voor de programmatische invulling. Deze randvoorwaarden borgen de publieke toegankelijkheid, het mobiliteitsvraagstuk en een passend woonprogramma.
Het beoogde programma betreft een openbare bewaakte fietsenstalling van 2.400 fietsparkeerplekken ten behoeve van openbaar vervoer reizigers, circa 1.500 m2 commercieel programma en circa 100 woningen. Met de invulling van de locatie Figaro ontstaat een kwalitatieve entree van Zaanstad met prettige route tussen de verschillende (verkeers)niveaus in het gebied. De hoogwaardig ingerichte openbare ruimte herbergt alle functies die horen bij een transferpunt (NS station en busstation), zoals ‘Kiss & Ride’, taxi’s, invalidenparkeerplaatsen en inpandig de comfortabele NS openbare bewaakte fietsenstalling. Deze laatste vloeit voort uit de afspraken die de gemeente in het verleden met de NS heeft gemaakt. Op het niveau van het Stadhuisplein komt een boomgroep en een bron, waaruit de waterloop ontspringt, welke aansluit op de verderop gelegen “waterval”.

In het eerste kwartaal van 2024 is gestart met de tender van Figaro (selectiefase). 3 partijen hebben een uitnodiging ontvangen om mee te doen aan de gunningsfase. In oktober is de deadline voor de inschrijving. De inschrijvingen zullen beoordeeld worden, zodat er voor het eind van het jaar een partij is die de opdracht gegund krijgt.

Hembrugterrein
Zaanstad wil het Hembrugterrein samen met betrokken partijen ontwikkelen tot een gebied met woon- en werkfuncties met ruimte voor bestaande bedrijvigheid in de (haven)omgeving. Op 30 april 2019 heeft de Raad van State uitspraak gedaan over de beroepen die waren ingediend tegen het Omgevingsplan voor de herontwikkeling van het Hemburgterrein. Het plan is toen in zijn geheel vernietigd.
De vernietiging heeft het gehele proces vertraagd. De geplande publieke investeringen, zoals die zijn opgenomen in het Investeringsfonds, zijn (voor een deel) gekoppeld aan de ontwikkeling van het terrein en verschuiven door de vertraging naar later in de tijd. Het Masterplan Hembrugterrein, dat de basis vormt voor de verdere planvorming, is in april 2021 door de raad vastgesteld. Het ontwerpbestemmingsplan voor de noordkant van het terrein, waar een belangrijk deel van het woonprogramma zal worden ontwikkeld, is in het derde kwartaal vastgesteld door de raad. Het bestemmingsplan noordelijk deel is in Q2 2023 onherroepelijk geworden.
In 2024 wordt een Masterplan Openbare ruimte ontwikkeld die tools geeft voor de inrichting van de openbare ruimte en de overdracht ervan naar de gemeente organiseert. De publieke investeringen en bouw van de eerste woningen zal na het verlenen van de eerste omgevingsvergunningen starten. De vergunningen voor de eerste bouwblokken zijn onherroepelijk. De verwachting is dat in september 2024 gestart gaat worden met de bouw van de eerste 350 woningen. Fasegewijs zullen de andere bouwvelden in het noordelijk deel worden ontwikkeld. Parallel hieraan wordt het definitieve ontwerp voor de openbare ruimte verder uitgewerkt. Voor het zuidelijk deel van het Hembrugterrein zal in Q3 gestart worden met het opstellen van een stedenbouwkundig plan. Naar verwachting wordt deze in Q2 2025 afgerond.

Hoogwaardig openbaar vervoer (HOV)

Het programma HOV ZaanIJ heeft ten doel een snelle en comfortabele route te creëren tussen Zaanstad en Amsterdam, zodat het Openbaar Vervoer een sterk alternatief vormt voor de groei van de mobiliteit. Het bestond daarnaast uit korte termijnmaatregelen tot 2028 voor bijvoorbeeld fiets en het huidige OV. Momenteel is als laatste de dam-tot-dam fietsverbinding met een brug over het zijkanaal H in uitvoering met eigen dekking. Een belangrijke stap in het realiseren van de schaalsprong op de HOV ZaanIJ was het onderbrengen van het programma bij het Rijk-regio programma Samen Bouwen aan Bereikbaarheid (SBaB). De samenwerkende organisaties de Vervoerregio Amsterdam, Provincie Noord-Holland, gemeente Zaanstad en gemeente Amsterdam hebben vervolgens een vervolgonderzoek uitgevoerd naar het identificeren van de oplossingen. Daarbij is niet alleen gekeken naar de vervoerkundige opties (modaliteiten), maar uitdrukkelijk ook naar ruimtelijke inpassing, wisselwerking met de mogelijkheden voor ruimtelijke en economische ontwikkeling en de bijdrage aan de sociale opgave in Amsterdam-Noord en Zaandam. De uitkomst is dat een BRT-Metrobus de beste oplossing is als noodzakelijke systeemsprong in HOV ZaanIJ. BRT biedt voldoende capaciteit om op de middellange als lange termijn de vraag naar openbaar vervoer, die onder andere ontstaat door gebiedsontwikkeling (woningbouw en extra arbeidsplaatsen), te faciliteren. BRT kan in fasen worden gerealiseerd en een flexibel duurzaam antwoord bieden op de groeiende mobiliteitsvraag en missende schakels in het netwerkt. Een complete OV-systeemsprong is zeker niet voor 2032 voltooid. Door het adaptief meebewegen met de Gebiedsontwikkeling kunnen onderdelen worden gerealiseerd zodat het huidige R-net in de tussentijd wordt geoptimaliseerd. Het project HOV ZaanIJ kent dan ook een belangrijke koppeling met de landelijke woningbouwopgave, de Achtersluispolder en Thorbeckezone als onderdeel van de scope van Haven-. Met deze propositie is HOV ZaanIJ goed op de kaart gezet en vormt basis voor gesprekken op regionaal- en rijksniveau. Dit toont aan dat het belang van het project, ook door het Rijk, wordt ingezien. De voortgang van het project HOV ZaanIJ wordt daarbij door de regio gerapporteerd binnen het programma SBaB. Vooruitlopend op een rijksbijdrage voor de realisatie is in opdracht van de vier samenwerkende organisaties de planstudiefase in 2023 opgestart, welke naar verwachting zo’n drie jaar zal vragen. Het doel van deze fase is te komen tot een definitief voorkeurstracé. Een plan van aanpak en dekkingsvoorstel voor deze fase was in juni 2023 gereed en in het bestuurlijk overleg vastgesteld. Gezien de grote omvang van het project met bijbehorende dekkingsvraag, wordt deze fase opgedeeld in bij te sturen deelfasen A en B. Dit mede om het dekkingsvraagstuk voor 2023 tot en met 2025 overbrugbaar te maken voor alle partijen en te sturen met het concrete resultaat uit fase A, een rijksbijdrage voor de volgende fase en de realisatie. De lobby is vooral gericht op de fases na de planstudie wanneer het zal gaan om grote bedragen. Door een vertraging vanwege capaciteit en een aangescherpte aanpak met een steviger team zijn de gezamenlijke kosten voor Fase A en de begeleidingskosten toegenomen. Het huidige krediet voor de bijdrage aan fase A van € 0,125 mln. voor de vervolgonderzoeken en de geraamde begeleidingskosten van Zaanstad voor de gehele planstudie fase (€ 0,438 mln.) is daardoor niet meer toereikend om ook de Zaanse begeleidingskosten voor de gehele planstudie af te dekken. De hogere kosten voor fase A bedragen maximaal € 0,1 mln. De bijdrage voor fase B is gedekt in de exploitatie met € 0,75 mln. in 2025 en € 0,75 mln. in 2026. Fase A wordt in 2025 afgesloten met een raadsbesluit met de definitie van een Metrobus (kwaliteit en uitgangspunten) en het vaststellen van het voorkeurstracé. Ook wordt op basis van fase A een Bestuursovereenkomst opgesteld en een nieuwe raming voor Fase B vastgesteld, waarin naast de definitieve bijdrage fase B vanuit Zaanstad in de exploitatie begroting kan worden geactualiseerd (begroting 2026).

Kwaliteitsimpuls Wilhelminasluis
Eind 2020 zijn de werkzaamheden aan de Wilhelminasluis afgerond. Door de gemeente is in het Investeringsfonds een bedrag van € 0,9 mln. gereserveerd voor een kwaliteitsimpuls Wilhelminasluis. De grotere sluishoofden zijn met banken ingericht als prettige openbare verblijfsruimten. Met het op een hoogte aanleggen van de Oostkade is het sluiscomplex de verbindende schakel geworden in de wandelroutes tussen de oostelijke en de westelijke Zaanoever. De materialisatie van de openbare ruimte sluit aan op het Masterplan Inverdan. Een deel van de kwaliteitsimpuls (aansluiting Wilhelminabrug Prins Hendrikkade) wordt uitgevoerd als onderdeel van het project ‘Vervanging kadeconstructie Burchtkade en Prins Hendrikkade’. Uitvoering staat gepland voor 2025 en 2026.

Dam tot Dam fietsroute Brug Zijkanaal H

De Dam tot Dam-fietsroute is een gezamenlijk project tussen gemeente Zaanstad, gemeente Amsterdam, met cofinanciering van de Vervoerregio Amsterdam (VRA) en de regiodeal ZaanIJ voor vergroening van de route. Met de Dam tot Dam-fietsroute verbetert niet alleen de aansluiting van de Achtersluispolder met het woon- en werkgebied van beide steden, maar worden ook Poelenburg en Peldersveld en een toekomstig recreatiegebied Noorder IJ plas beter verbonden met de rest van de stad. In 2023 is in het bestuurlijk overleg een nieuwe kostenverdeling overeengekomen nadat een verkenning naar goedkopere alternatieven geen oplossing opleverde.

Dat was noodzakelijk door autonome extreme prijsstijgingen, extra saneringswerk, noodzakelijke aanpassingen in het ontwerp, een hogere risicoreservering en extra voorbereidingskosten. Het benodigde budget inclusief indexering tot en met start realisatie kwam daarmee op € 19,6 mln. De Vervoerregio heeft haar bijdrage inclusief geraamde indexering inmiddels verhoogd naar € 6,6 miljoen en Amsterdam heeft haar bijdrage middels de Voorjaarsnota 2023 verhoogd naar totaal € 6,9 miljoen inclusief indexering. Ook Zaanstad heeft haar bijdrage in de Voorjaarnota 2023 verhoogd naar € 4,562 mln. inclusief indexatie. Het project start in Q2 2024 met de aanbesteding zodat het in 2025 en 2026 kan worden gerealiseerd. In de tussentijd wordt in overleg met de ondernemers in het raakvlak project Sluispolderweg (MIP) de verkeersveiligheidsmaatregelen voor fietsverkeer op de Sluispolderweg uitgewerkt. Ook wordt een veilige aansluiting op de route en de kruising op NoorderIJ en Zeedijk nader ontworpen. De realisatie is gereed voordat de Dam tot Dam fietsroute oplevert door werk met werk te maken vanuit het noodzakelijke grootonderhoud Sluispolderweg en de uitvoering door de aannemer van Avant.  

Fietsenstalling Centrum omgeving Dam
Aan de oostkant van het centrum is een nieuwe fietsenstalling nodig. Deze fietsenstalling biedt onderdak tijdens de winkelopeningstijden en het uitgaansleven. De beoogde locatie (kelderruimte op de hoek Zilverpadsteeg / Czaar Peterstraat) is komen te vervallen. Voordat de planontwikkeling opgestart wordt, is zicht op voldoende exploitatiebudget rand voorwaardelijk. Vooralsnog is er geen uitsluitsel over dekking van de exploitatiekosten.

Busbrug 24 uur openstelling, geluidmaatregelen en no regret maatregelen

In 2019 zijn zogeheten eerste ‘no regret’ maatregelen uitgevoerd om de verkeerssituatie bij de Busbrug ‘De Binding’ te verbeteren en de veiligheid van met name de fietsers te verhogen. Het ging hierbij onder andere om het aanleggen van twee rotondes en het asfalteren van fietspaden. De totale kosten bedroegen € 1,3 mln., waarvan € 0,5 mln. gedekt uit het Investeringsfonds. Dit onderdeel van het project is afgerond.

De start van de noodzakelijke verkeersveiligheidsmaatregelen voor de 24-uurs openstelling van de Busbrug (cq. de aanpassing van de rondweg Westerkoog) is door de noodzakelijke stikstofvergunning aanzienlijk vertraagd. Het zoeken naar compensatie van de stikstofdepositie, noodzakelijk voor het opstellen van het bestemmingsplan is nog steeds gaande en blijft complex maar er is zicht op een oplossing. Voor de uitvoering van al deze maatregelen is nog circa
€ 0,975 mln. beschikbaar uit het krediet. Het vervolg om te komen tot een natuurvergunning vraagt wel om een ophoging van het krediet met € 0,6 mln. Ondertussen is onderzocht om de brug 24 uur open te stellen voor elektrische voertuigen als eerste stap naar volledige openstelling. Verwacht wordt dat uitvoering voor een volledige openstelling in 2027 kan aanvangen indien een natuurvergunning eind 2024 mogelijk blijkt. De benodigde aanvullende dekking voor de herinrichting van de rondweg Westerkoog zelf staat bij uitblijven zicht op de natuurvergunning nog in de wensenlijst. Er wordt verkend hoe we en GOW 30 kunnen toepassen voor een minder grote investering en of dat kan binnen de kaders van het huidige bestemmingsplan. Actualisatie van de benodigde aanvullende bij de wens wordt bij de VJN 2025 verwacht.

Bereikbaarheidsdeal
Rijk en regio willen investeren in een omvangrijk Multimodaal Mobiliteitspakket in de corridor Amsterdam-Hoorn. Het betreft bereikbaarheidsmaatregelen op het gebied van auto, openbaar vervoer, fiets en mobiliteitsmanagement. Voor Zaanstad is de uitvoering van het pakket cruciaal voor de ambities met MAAK.Zaanstad. Binnen het totale pakket zitten drie belangrijke en al langer gewenste Zaanse integrale bereikbaarheidsprojecten (auto, OV en fiets). Het gaat om de Guisweg, AVANT (Thorbeckeweg) en het ombouwen van de Prins Bernhardweg/A7 tot stadsweg. Daarnaast wordt binnen het totale pakket ook nog eens extra geïnvesteerd in fiets- en OV-maatregelen en mobiliteitsmanagement (onderdeel Overige). De regionale fietsnetwerken zijn in 2023 en 2024 uitgewerkt in een plan. Voor de dekking van de Zaanse capaciteit in het team met de VRA en Purmerend is € 0,04 mln. benodigd en als krediet en meegenomen in de actualisatie. Voor de realisatie en gereserveerde bijdrage vanuit Zaanstad wordt separaat een kredietbesluit aan de raad voorgelegd., De Zaanse bijdrage aan het totale pakket bedroeg  € 23,5 mln. Zie raadsinformatiebrief 2019/14203 . Deze projecten zijn of gaan in 2023 naar de planuitwerking- of realisatiefase. In deze fasen nemen de intensiteit van sturing en de risico’s voor Zaanstad toe. Onderdeel van de programmasturing op ‘Regionale bereikbaarheid’ zijn vanwege raakvlakken inmiddels ook de Dam tot Dam fietsroute, de planstudie HOV ZaanIJ, de 24 uurs openstelling van de busbrug en het gewenste onderzoek naar de 3 e ontsluiting Westerwetering. Dat geldt inmiddels ook voor de leefbaarheidsissues rond de A8 en de Coenbrug waarvoor ruim € 2 mln. in de exploitatie beschikbaar is en voor de verbinding A8-A9 inclusief de korte termijn leefbaarheidsmaatregelen van de Provincie, VRA en Zaanstad. Vanwege het verloop van de A8-A9 zijn de korte termijn maatregelen van de Provincie en Zaanstad nog belangrijker geworden. Naast € 11 mln. vanuit de Provincie heeft ook Zaanstad in 2020 maatregelen toegezegd met onder andere de verbindingsweg Assendelft. De rest van de Zaanse maatregelen zijn nog ongedekt. Vanwege capaciteitsvragen bij alle partners en voor meer resultaatgerichtheid en een verkenning naar het verrijken en herijken van maatregelen is besloten om hier gezamenlijk programmatisch en gericht op te gaan.

  • AVANT – Realisatiefase

In de Actualisatie Investeringsfonds 22.2 was gemeld dat voor het jaar 2022 is gerekend met een indexatiepercentage van 5,16% en voor de resterende jaren  2,5%. In het kader van de aanbesteding is besloten (2022/20493) dat het reëler is om ook voor 2023 te rekenen met een indexatiepercentage van 5,16% om mede daarmee een hoger plafond bedrag vast te stellen. Deze kostenverhoging is, via de actualisatie Investeringsfonds 23.1, verwerkt in de Voorjaarsnota 2023. Zoals aangegeven in de raadsinformatiebrief 2022/20561 Voortgang AVANT/Aanpak Thorbeckeweg – Aanbesteding is het plafondbedrag om een mislukte aanbesteding te voorkomen verhoogd met de risicoreservering van 4 mln. voor exogene risico’s in de realisatiefase. Op basis van het aanbestedingsresultaat is bepaald of en met hoeveel deze reservering weer moet worden aangevuld. De aanbesteding is in juli 2023 succesvol afgerond. Met het behaalde aanbestedingsvoordeel van € 1 mln. was er € 3 mln. nodig om de reservering weer aan te vullen. Alle partners in het project hebben besloten dit weer te willen aanvullen om stagnatie of stilstand tijdens de realisatie te voorkomen met extra financiële gevolgen door aanvullende besluitvorming bij het optreden van niet beïnvloedbare risico’s. Van deze € 3 mln. bedraagt het aandeel voor Zaanstad € 0,519 mln. wat bij de begroting van 2024 is verwerkt. Het project verloopt conform planning. De voorbereidende werkzaamheden zijn afgerond, het Shell tankstation is verplaatst en de herplant van de bomen buiten het projectgebied is gestart. Op basis van de afspraken in de Bestuursoverkomst (BOK)is het budget geïndexeerd. De beoogde oplevering is de eerst helft van 2027.

  • Guisweg

De gemeente werkt samen met Vervoersregio Amsterdam (VRA), Prorail, Rijkswaterstaat, het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de Provincie Noord-Holland aan het project Guisweg. Op 6 april 2023, heeft de gemeenteraad van Zaanstad als het definitief voorkeursalternatief Guisweg vastgesteld (raadsbesluit 2023/2123). Hiermee is de Planstudie Guisweg afgerond met als resultaat een door alle projectpartners inhoudelijk en financieel gedragen definitief voorkeursalternatief. Met het ondertekenen van een nieuwe bestuursovereenkomst in juli 2023 is planuitwerking gestart. Zaanstad heeft het bestuurlijk trekkerschap van de VRA overgenomen. Momenteel is de VRA nog trekker namens alle partners. In de volgende fase zal Zaanstad het bestuurlijk trekkerschap van de VRA overnemen. Bij de VRA is een onafhankelijke ambtelijk opdrachtgever aangesteld en wordt het kasbeheer uitgevoerd namens de partijen. Zaanstad is verantwoordelijk voor het organiseren en faciliteren van het projectteam, waarbij samen met Prorail het team is samengesteld en beide partijen op onderdelen de aanbestedende organisaties zijn. De huidige bijdrage aan de projectkosten wordt conform de bestuursovereenkomst tot en met realisatie geïndexeerd op basis van de IBOI-index. De indexering over 2023 tot en met 2028 is volledig afgedekt in het Investeringsfonds. De indexatiepercentages op basis van een prognose van de IBOI-index zijn als volgt: 2023 en 2024 (5,16%) en 2025 tot en met 2028 (2,5%). Deze reservering is, via de rapportage Investeringsfonds 23.1, in de Voorjaarsnota 2023 verwerkt. De totale reservering inclusie het krediet voor deze fase komt daarmee op € 16,689 mln. De verwachting bij de kredietaanvraag aan de raad (2023/2123) was dat de fasering van de bijdrage een bedrag van € 4,092 mln. vroeg voor de planuitwerkingsfase en € 12,597 mln. voor de realisatiefase. De raming is in de BOK aangescherpt voor deze fase, waarbij verwacht wordt dat er voor de planuitwerkingsfase € 2,622 mln. nodig is en voor de realisatiefase € 14,067 mln.
Het verschil van € 1,47 mln. is vooruitlopend op een uitgewerkte projectaanpak voorlopig teruggevloeid naar de reservering in de begroting van 2024. De projectaanpak is in mei 2024 vastgesteld waaruit bleek dat er toch € 0,35 mln. meer benodigd is voor de planuitwerking ten opzichte van de BOK. Dit bedrag gaat van reservering terug naar krediet binnen de bandbreedte van het genomen kredietbesluit in 2023.
Voor de realisatiefase van dit project zal op termijn een nieuw kredietvoorstel aan de raad worden voorgelegd.

  • Afwaardering A7/Prins Bernhardweg

Het ontwerp voor het project Afwaardering A7/Prins Bernhardweg naar een stadsweg is samen met een kredietbesluit in november 2023 (7552956) vastgesteld. De realisatie gaat in twee fasen om te voorkomen dat tijdens de realisatie van project Avant het risico van terugslag op de A7optreedt. Voor realisatie van fase 1 en voorbereiding fase 2 is een krediet vastgesteld van € 2,2 mln. Dit bedrag is opgebouwd uit de € 1,4 miljoen vanuit de eerder van het Rijk verkregen Woningbouwimpuls voor Kogerveld en € 0,8 miljoen kredietverlening vanuit het nog beschikbare budget in het Investeringsfonds voor dit project (ad € 2,6 miljoen).
Het nog beschikbare budget in de reservering € 1,8 miljoen zal – in combinatie met de rijksbijdrage ‘versnelling woningbouwlocaties’ ad € 1,2 miljoen t.b.v. tijdelijke maatregelen in het knooppunt Zaandam benodigd zijn voor fase 2. Hier komt in een nieuw kredietbesluit voor de uitvoering van fase 2 tussen 2025-2026. De aanbesteding voor fase 1 is gereed en realisatie van het wegenwerk is gestart. Het groenwerk wordt in het najaar uitgevoerd waarmee fase 1 nog in 2024 kan worden afgerond voor dat de hoofdwerkzaamheden van Avant starten.

Verbindingsweg Dorpsstraat – Communicatieweg

Bij de vaststelling van de Begroting 2021 heeft de gemeenteraad Amendement M Verbetering ontsluiting Dorpsstraat Assendelft d.m.v. aangaan partnerschap aangenomen. Met dit amendement is de raad akkoord gegaan met de opname van een nieuwe wens van maximaal € 2 mln. voor investeringen ten behoeve van de verbetering van de ontsluiting van de Dorpsstraat in Assendelft. Dit in de vorm van het project ‘Verbindingsweg Dorpsstraat - Communicatieweg’. Het project is onderdeel van het programma korte termijn maatregelen A8-A9. Daarna is deze wens voor € 1,7 mln. omgezet in een reservering en voor € 0,3 mln. in een kredietverlening voor de planvoorbereiding in 2021 en 2022. De voorbereiding is inmiddels gereed en de scope van het project is daarbij uitgebreid met het doortrekken van het fietspad naar de communicatieweg. Het project is opnieuw geraamd en kost inclusief indexatie inmiddels € 6,5 mln. De Provincie Noord-Holland draagt € 1,3 mln. bij en de Vervoersregio Amsterdam heeft deze bijdrage vanwege het doortrekken van het fietspad en indexatie verhoogd naar € 2,6 mln. Daarnaast is er een aanvullende dekking vanuit Kreekrijk, de Overhoeken en de rijksbijdrage voor de tijdelijke huisvesting op deze locatie van € 0,7 mln. De vaststelling van het krediet uit de reservering heeft in april 2024 plaatsgevonden. Daarom is er €1,7 miljoen van reservering naar krediet over gegaan.

Bereikbaarheid Onderzoek ontsluiting Westerwatering
In 2022 is er n.a.v. het raadsinitiatief MKBA-light Guisweg een nieuwe wens bijgekomen middels een motie voor een versneld onderzoek naar de derde ontsluiting van Westerwatering. Omdat de uitkomst mogelijk ook nieuwe inzichten (o.a. stikstof) geeft op het 24 uur openstellen van de Busbrug, is deze wens bij de rapportage 23.1 van het Investeringsfonds met prioriteit direct omgezet naar een reservering. In december 2023 is een krediet besluit (8039075) van
€ 0,22 mln. genomen voor de uitvoering van het onderzoek incl. participatie, hierdoor is deze bij de actualisatie van 24.1 van reservering naar krediet gegaan en is het onderzoek gestart. De uitkomsten van het onderzoek worden eind 2024 aan de raad voorgelegd.

Verkeersveiligheid

In 2021 is het Werkplan verkeersveiligheid 2021-2023 door de raad vastgesteld. De activiteiten in het werkplan zijn onder te verdelen in fysieke maatregelen, campagnes en educatie. In 2022 zijn projecten opgestart om onder andere schoolzones en zebrapaden veiliger te maken. Niet alle schoolzones zijn in 2022 en 2023 afgerond. In 2024 is de uitvoering hiervan verder gegaan. Vanaf 2024 gaan de verkeersveiligheidsaanpassing via het regulier budget mobiliteit (Bereikbaarheid infra klein € 0,2 mln. per jaar). Er is € 0,09 mln. van 2023 doorgeschoven naar 2024 voor de uitvoering van de verkeersveiligheidsplannen die eerder al zijn gestart en nog doorlopen, voornamelijk de uitvoering van het veiliger maken van een groot aantal schoolzones. Begin 2024 is het nieuwe Werkplan Verkeersveiligheid vastgesteld voor 2024-2026.

Kogerveld – Versterken groene parkzoom

Ten behoeve van versterking van de groene parkzoom in Kogerveld is een bedrag van € 0,425 mln. opgenomen (kredietbesluit 8433956) om uitvoering te geven aan de wens om de parkzone onder de hoogspanningsleiding tussen het station Kogerveld en de Jagersplas te versterken. In het Perspectief is de wens opgenomen deze groene parkzoom te versterken door de diverse gebouwtjes die hun functie hebben verloren en in de groene randen van de buurt staan af te breken. Ook in de gebiedsvisie voor het station Kogerveldwijk is dit opgenomen. De gelegenheid heeft zich voor gedaan om over te gaan tot verwerving, sloop en groene inrichting van een vervallen gebouw op een markante plek. Er is overeenstemming bereikt met de huidige eigenaar en hij vertrekt per 1 november, een inrichtingsplan en sloopraming zijn opgesteld. Na overdracht van de grond zal uitvoering worden gegeven aan de sloop en inrichting van de locatie.

Voor alle sportinvesteringen (zowel in het mip als in het investeringsfonds) geldt dat er een specifieke uitkering ter compensatie van de btw is geraamd. Deze regeling is beëindigd per 31 dec 2023. De wijziging in de SPUK-sportregeling, die met ingang van 2024 van kracht is, heeft tot gevolg dat de subsidie lager uitvalt dan verwacht, waaronder voor sportpark Hoornseveld en De Kraaien. Hierdoor is er meer dekking nodig uit de algemene middelen (€ 4,4 mln.) en het investeringsfonds (€ 0,55 mln.).

Sportpark de Omzoom

De definitieve ontsluiting van Sportpark De Omzoom sluit aan op de definitieve ontsluiting van Kreekrijk. De definitieve weg wordt pas aangelegd als Kreekrijk voor een groot gedeelte klaar is met de ontwikkeling helaas kunnen wij nog niet aangeven wanneer dit gaat gebeuren. Deze afronding van de definitieve weg wordt verwacht in 2026. Gezien de gemeente de verbindingsweg Assendelft eerder 2024/2025 willen aanleggen, zal er in 2024 een bijdrage worden gevraagd vanuit het project de Omzoom van € 0,070 mln. voor de ontsluiting van het sportpark aan de verbindingsweg Assendelft.

Hockeyclub De Kraaien

De gemeente is voor de kerstvakantie 2023 gestart met het laatste deel van het bouwrijp maken van het terrein. De rechtbank heeft inmiddels een uitspraak gedaan in het voordeel van de gemeente Zaanstad, maar de eiser is helaas in beroep gegaan. De uitspraak op dit beroep is door de rechtbank gedaan op 21 augustus 2024; daarbij zijn alle bezwaren ongegrond verklaard. We kunnen dus voortvarend aan de slag. Echter de velden kunnen vanwege vereiste weersomstandigheden pas aangelegd worden in het eerste half jaar van 2025. De vereniging heeft ook de vergunning aangevraagd voor het bouwen van het clubgebouw en deze vergunning is verleend, maar hier is ook bezwaar gemaakt. Bij de actualisatie 24.1 is er budget toegevoegd vanwege indexering (€ 0,5 mln. netto). De uitvoeringstekeningen zijn afgestemd met de vereniging en de aanbesteding wordt in het najaar gestart om het sportpark aan te leggen in 2025. Een deel van het budget wordt doorgeschoven naar 2025 (€ 2,6 mln.). Op dit project is een subsidieregeling (SPUK) van kracht. Die regeling houdt in dat wij de btw op de investering kunnen aanvragen als subsidie. Deze SPUK- regeling is met ingang van 2024 door het Rijk gewijzigd. Het gevolg is dat er minder btw kan worden terug gevraagd (ingeschat op 0,12 mln.) Daarom wordt bij de actualisatie 24.2 het budget opgehoogd met € 0,42 mln.

Sportpark Hoornseveld

Het project is een lastige opgave met verschillende belangen, maar we liggen nog steeds op schema.

  • Het Sportpark

De twee sportaccommodaties tennis en korfbal zijn vorig jaar maart opgeleverd alleen zonder stroomaansluiting. De verenigingen hebben in 2022 een Bosa-subsidie aangevraagd en de accountant voor de vereniging heeft de accountantsverklaring tbv de subsidie afgerond. Hoeveel Bosa-subsidie er uiteindelijk wordt vastgesteld door de subsidieverstrekker is nog niet bekend. De vergunning voor het bouwen van het clubgebouw voor de voetbal is in week 6 2024 afgegeven. De verwachting is dat in Q3 2024 gestart gaat worden met bouwen mits de bouwkosten vallen binnen de opgenomen budgetten. De voorbelasting van het hoofdveld voor de voetbal is in juni 2024 verwijderd en er is direct gestart met de aanleg van het hoofdveld, inclusief het collectorensysteem voor de nieuwe warmtebron voor het nieuw te bouwen zwembad De Slag. Voor het collectorensysteem is een apart krediet aangevraagd (€ 0,9 mln.) ten laste van de algemene middelen. De oplevering van het veld staat gepland op 14 september 2024.  Op dit project is een subsidieregeling (SPUK) van kracht. Die regeling houdt in dat wij de btw op de investering kunnen aanvragen als subsidie. Deze SPUK-regeling is m.i.v. 2024 door het Rijk gewijzigd. Het gevolg is dat er minder btw kan worden terug gevraagd (ingeschat op € 0,12 mln.) Daarom wordt bij de actualisatie 24.2 het budget opgehoogd met € 0,12 mln.

  • De openbare ruimte

In december is de aannemer gestart met de nieuwe aansluiting Hoornseveld op de A7. Deze werkzaamheden verlopen volgens planning. De (bouw)markt is nog steeds behoorlijk overspannen. Heipalen, andere bouwmaterialen en aannemers zijn steeds schaarser te vinden. De impact hiervan op de planningen en de budgetten hebben wij verwerkt in deze actualisatie. In de actualisatie 24.1 is er budget toegevoegd vanwege de indexering en extra kosten stroom/ Liander (rekening houdend met Spuk btw gaat het netto om € 2,4 mln,) en tevens is er een verschuiving van 2024 naar 2025 en 2026 met € 4,9 mln, verwerkt. De nieuwe fietsbrug zal later worden gerealiseerd omdat deze nieuwe brug goed moet aansluiting op Oostzijderpark fase 2. In 1971 is de openbare ruimte (ca. 18.000m2) aangelegd. Sindsdien is er weinig onderhoud gepleegd aan de openbare ruimte. De mogelijkheden voor vervanging/ vernieuwing worden op dit moment onderzocht. Oplevering van het Sportpark staat op dit moment gepland voor het 4e kwartaal 2026.

Uitvoeringsagenda toerisme

  • Bewegwijzering en plattegronden

Aantrekkelijke routes en goede bewegwijzering dragen bij aan een betere bereikbaarheid, toegankelijkheid en zichtbaarheid van de stad. Daarnaast ontdekken bewoners en bezoekers de stad beter en werkt het door in spreiding van het toerisme. In de Toeristische visie 2021 is een uitvoeringsplan opgenomen waarbij de bewegwijzering voor het Hembrugterrein nog resteert in afwachting van verdere ontwikkelingen op het terrein. Daarnaast zijn er een aantal toeristische plattegronden geactualiseerd in 2022 en is in 2023 geïnventariseerd waar borden, vlaggen of andere uitingen staan. In 2025 wordt een uitvoeringsplan gemaakt binnen het beschikbare budget of en welke zaken vervangen worden. Voor de uitgaven voor de bewegwijzering, borden, vlaggen en andere uitingen is vanaf 2025 nog afgerond € 0,09 mln. beschikbaar.

  • Pleisterplaatsen

Ten behoeve van de recreatievaart en aanmeerplaatsen is onderzoek gedaan naar mogelijkheden voor nieuwe pleisterplaatsen. Het onderzoek is in 2021 afgerond, het krediet vrijgegeven middels een investeringsbesluit en de eerste steiger is gerealiseerd bij brug Vrouwenverdriet. Een tweede locatie bij het Hembrugterrein wordt, zodra er capaciteit beschikbaar is nader onderzocht in afstemming met het masterplan Hembrugterrein. Tevens wordt onderzoek gedaan naar het toevoegen van elektriciteitspunten op bestaande steigers ten behoeve van de elektrische pleziervaart in combinatie met Duurzaam Varen. Voor pleisterplaatsen is binnen het Investeringsfonds nog € 0,068 mln. beschikbaar. Een tweede pleisterplaats wordt met de subsidie van € 0,040 mln. van het Hoogheemraadschap gerealiseerd.

Projecten met reservering binnen het Investeringsfonds

Voor de projecten met een reservering in het Investeringsfonds kunnen kredietbesluiten worden voorgelegd bij de raad. Voor de volgende projecten is een reservering in het Investeringsfonds opgenomen:

(bedragen * €1.000)

Progr.

Raadsbesluit

Projecten

t/m 2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033 e.v.

24.2

24.1

Verschil

2023/7895461

Binnensportaccommodatie Noord

0

500

-500

2

2019/21293

Maatschappelijke voorzieningen Zaanstad Noord (openbare ruimte)

0

100

100

100

0

2022/13305

Gebiedsontwikkeling Centrum ’t Kalf

0

100

100

200

200

0

2021/10255

Kogerveld – Versterken groene parkzoom

0

0

425

-425

2017/42225

Opwaardering Bodecentrumkade / Zaantheater

0

150

150

150

0

2009/17027

Verbinding A8/A9

600

6.700

6.700

14.000

14.000

0

2018/35389

Bereikbaarheidsdeal Afwaardering A7

0

0

337

1.500

1.837

1.837

0

2018/35389

Bereikbaarheidsdeal Guisweg

0

0

339

4.689

4.689

4.000

13.717

14.067

-350

2018/35389

Bereikbaarheidsdeal Overig

0

40

620

423

0

0

1.083

1.083

0

Nieuw

Bereikbaarheidsdeal Overig, herbesteming  leefbaarheidsmaatregelen Zaanstad Noord

0

150

150

300

300

0

Nieuw

Integraal Uitvoeringsplan Mobiliteit Zaanstad Noord

1.000

500

1.500

0

1.500

2021/10255

Verbindingsweg Dorpsstraat - Communicatieweg

0

0

0

0

1.700

-1.700

2023/7895461

Molenweide

0

275

275

275

0

MPG 16.2

Fietsverbindingen/langzaam verkeer (uitv. fietsnota)

852

783

620

625

2.880

2.880

0

4

2021/10255

Sporthal (Kalf)

0

289

578

6.046

6.046

12.959

12.959

0

5

2017/42225

Uitvoeringsagenda Toerisme (camperpl. en Monet)

0

210

210

210

0

Nieuw

Huis van de wijk Poelenburcht (inventaris Bieb)

390

390

390

0

Subtotaal

0

40

3.596

3.360

13.245

11.960

10.700

6.700

0

0

0

49.601

51.076

-1.475

Cumulatief

0

40

3.636

6.996

20.241

32.201

42.901

49.601

49.601

49.601

49.601

Toelichting per project

Maatschappelijke voorzieningen Zaanstad Noord (openbare ruimte)
Het Perspectief MAAK.Noord laat zien dat ook in de openbare ruimte met een aantal aanpassingen nieuwe mogelijkheden voor ontmoeten gecreëerd kunnen worden. Hiervoor is dit bedrag gereserveerd. (Zie o.a. ook Maatschappelijke voorzieningen Zaanstad Noord (‘De Nieuwe Pelikaan,cultureel-maatschappelijke voorziening aan het Durghorstplantsoen).

Gebiedsontwikkeling Centrum ’t Kalf / Sporthal (Kalf)

De gemeente heeft veel ambities en kan helaas niet alle projecten tegelijkertijd aanpakken vandaar dat het plan “Gebiedsontwikkeling Centrum ’t Kalf” momenteel op HOLD staat wegens capaciteitsgebrek. De gemeente gaat wel een start maken met de voorbereidingen voor de nieuwe sporthal op het oude terrein van ZKC. Deze nieuwe locatie past binnen de visie MAAK Midden. Of deze locatie geschikt is voor een nieuwe sporthal wordt dit jaar verder onderzocht. Op de locatie Drielse Wetering komt sowieso een gymzaal, want deze is noodzakelijk voor de twee scholen in het gebied. Het geraamde budget voor deze sporthal is verhoogd met € 1,7 mln. als gevolg van indexering. Als het definitief ontwerp (DO) van de sporthal gemaakt is zal er een exploitatieberekening worden gemaakt voor het beheer en onderhoud van de nieuwe sporthal. Deze kosten zullen dan als voorstel op het budget van groei van de stad worden ingebracht, vanaf 2029.

Parallel daaraan wordt samengewerkt in de pilot gebiedsgericht samenwerken, waarbinnen ook aandacht is voor sociale veiligheid en overlast van jongeren. In dat kader bekijken we welke maatregelen nu al genomen kunnen worden, rondom veiligheid en in de openbare ruimte, zodat de situatie in het gebied niet verslechtert, vooruitlopend op de definitieve inrichting. Dit gebeurt in overleg met betrokken bewoners en ondernemers. Hiervoor was een reservering opgenomen van € 0,2 mln. voor 2023 en 2024. In 2023 en 2024 komt het niet tot besteding. Daarom wordt de reservering nu opgenomen in de jaren 2025 en 2026. In samenwerking met de buurt zal een bestedingsvoorstel worden opgesteld.

Kogerveld – Versterken groene parkzoom

Zie de tekstuele toelichting van dit project onder de ‘kredieten’.

Ten behoeve van versterking van de groene parkzoom in Kogerveld is een bedrag van € 0,425 mln. gereserveerd om uitvoering te kunnen geven aan de wens om de parkzone onder de hoogspanningsleiding tussen het station Kogerveld en de Jagersplas te versterken. In het Perspectief is de wens opgenomen deze groene parkzoom te versterken door de diverse gebouwtjes die hun functie hebben verloren en in de groene randen van de buurt staan af te breken. Ook in de concept gebiedsvisie voor het station Kogerveldwijk is dit opgenomen. De gelegenheid lijkt zich voor te doen om over te gaan tot verwerving, sloop en groene inrichting van een vervallen gebouw op een markante plek. Om een concreet voorstel te kunnen doen zal eerst nog overeenstemming moeten worden bereikt met de huidige eigenaar, een inrichtingsplan worden opgesteld en sloopraming worden opgesteld. Een uitgewerkt plan zal in het kader van een kredietaanvraag worden voorgelegd in het tweede kwartaal 2024.

Opwaardering Bodecentrumkade / Zaantheater

Bij het project opwaardering bodecentrumkade/ Zaantheater wordt voor de ombouw van de lift en de trapopgang een andere materialisering toegepast. Met de beoogde uitvoering wordt de ruimtelijke kwaliteit, die in het centrumgebied is ingezet, ook in het gebied rond de sluizen consistent doorgezet. Deze loopt mee met de herinrichting van de Dam en omgeving. Besluitvorming over het ontwerp vindt eind 2025 plaats. Uitvoering staat gepland op start begin 2026.

Verbinding A8/A9

Op 31 januari 2022 heeft Provinciale Staten ingestemd met het Landschapsplan Stelling van Amsterdam / Verbinding A8-A9. Daarmee is voor het eerst draagvlak bereikt voor een tracé en de inpassing. De zorgvuldige inpassing maakt de verbinding A8/A9 mogelijk en versterkt tegelijk het landschap en de stelling van Amsterdam. De kans op goedkeuring van Unesco is daarmee vergroot, maar levert wel een grote extra financieringsvraag op waar voorlopig geen oplossing voor is. De gemeente blijft bij de Provincie Noord-Holland aandringen op een snelle realisatie van de Verbinding A8-A9. Uitgangspunt is dat er zicht moet zijn op de financiering, voordat gestart wordt met de planuitwerkingsfase. Ook voor Unesco is er geen urgentie voor een uitspraak zolang er geen zicht op financiering is. Het Rijk heeft aangeven niet te willen bijdragen en de omslag van nieuwe infrastructuur naar de urgentie op groot onderhoud bij het Rijk heeft de kans op een bijdrage niet vergroot. De provincie heeft in haar coalitieakkoord opgenomen om te zoeken naar een robuust haalbaar alternatief die de stelling van Amsterdam niet raakt. Er wordt nu onderzocht hoe verder te gaan met de planuitwerking daarvan. Zicht op realisatie van het huidige plan is er niet voor 2029, waardoor de reservering voor de bijdrage aan de realisatie vooralsnog op 2029 staat.
Vanwege het verloop zijn de korte termijn leefbaarheidsmaatregelen van de Provincie en Zaanstad nog belangrijker geworden. Naast € 11 mln. vanuit de Provincie voor haar maatregelen rond de N203 zijn op de verbindingsweg Dorpsstraat-Communicatieweg na, de Zaanse maatregelen nog ongedekt.   

Het nu door de provincie gestarte proces om te komen tot een robuuste oplossing voor de Verbinding A8-A9 was nog niet voorzien in de begroting van 2024. De Provincie wil Zaanstad nauw betrekken en dat vraagt extra inzet vanuit Zaanstad in 2024 en 2025. Extra capaciteit is nodig voor afstemming en vakinhoudelijke inbreng en toetsing van de actualisatie en verbetering van de alternatieven alsmede voor de begeleiding van het proces en de communicatie met de omgeving. Dekking wordt gezocht door herbestemming binnen bestaande middelen in de exploitatie en reserveringen binnen het investeringsfonds voor de Zaanse leefbaarheidsmaatregelen. Het college had al aangekondigd om in de zomer van 2024 te komen met een integraal voorstel voor de realisatie van de gehele mobiliteitsopgave in Zaanstad Noord in het kader van de aangenomen Motie Leefbaarheid Zaanstad Noord “Schop in de Grond” in samenhang met de korte termijn leefbaarheidsmaatregelen, het vastgestelde Mobiliteitsplan Noord en het in voorbereiding zijnde Mobiliteitsplan Assendelft. Zie de raadsinformatiebrief ‘Stand van zaken korte termijn maatregelen leefbaarheid Krommenie Assendelft’ d.d. 27 maart 2024 (8231028). Het college zal de aanpak naar een robuuste oplossing A8-A9 daarin meenemen met een raming en integraal dekkingsvoorstel voor de benodigde inzet. Een globale inschatting geeft een indicatie van 0,2 mln. in 2024 en 2025.

Dekking is mogelijk door herbestemming uit de bereikbaarheidsdeal ad € 0,3 mln. voor carpoolplekken (Zie bereikbaarheidsdeal overig), en € 2 mln. aan bestaande dekking in de exploitatie die niet meer wordt ingezet voor het verminderen van geluid en fijnstof overlast door het ophogen van geluidsschermen op de A8 nabij de Coenbrug. Een deel van de Zaanse leefbaarheidsmaatregelen is afhankelijk van de dekking vanuit de VJN ten behoeve van het actieplan fiets. Bij de begroting van 2025 of de VJN 2025 kan overwogen worden om een deel van de reservering verbinding A8-A9 voor de landschappelijke inpassing (7 mln.) naar voren te halen.  

Bereikbaarheidsdeal

  • Afwaardering A7/Prins Bernhardweg

Het ontwerp voor het project Afwaardering A7/Prins Bernhardweg naar een stadsweg is samen met een kredietbesluit in november 2023 (7552956) vastgesteld. De realisatie gaat in twee fasen om te voorkomen dat tijdens de realisatie van project Avant het risico van terugslag op de A7optreedt. Voor realisatie van fase 1 en voorbereiding fase 2 is een krediet vastgesteld van € 2,2 mln. met € 0,8 mln. aanvullende dekking uit de reservering (zie toelichting krediet).
Het nog beschikbare budget in de reservering € 1,8 miljoen zal – in combinatie met de rijksbijdrage ‘versnelling woningbouwlocaties’ ad € 1,2 miljoen t.b.v. tijdelijke maatregelen in het knooppunt Zaandam benodigd zijn voor fase 2. Hier komt in een nieuw kredietbesluit voor de uitvoering van fase 2 tussen 2025-2026.

  • Guisweg

Zie de tekstuele toelichting van dit project onder de ‘kredieten’, waarin is voorgesteld om het verschil van € 1,470 mln. tussen het daadwerkelijk benodigd krediet voor de planuitwerkingsfase Guisweg (€ 2,622 mln.) en het hiervoor door de raad beschikbaar gestelde krediet (2023/2123, € 4,092 mln.) voorlopig te laten terugvloeien naar de reserveringen en beschikbaar te houden voor dit project. De projectaanpak is in mei 2024 vastgesteld waarmee € 0,35 mln. van reservering naar krediet overgaat, binnen de bandbreedte van het genomen kredietbesluit in 2023 (2023/2123). Voor de realisatiefase van dit project wordt op basis van de vast te stellen projectaanpak voor de PU fase de doorlooptijd gepland. Vooruitlopend daarop wordt vast rekening gehouden met een jaar extra doorlooptijd t/m 2031. Op basis van de planuitwerking wordt een nieuw kredietvoorstel aan de raad voorgelegd voor de realisatiefase.

  • Overig

De middelen onder ‘Overig’ zijn in het kader van de Bereikbaarheidsdeal gereserveerd voor investeringen in fiets- en OV-maatregelen en mobiliteitsmanagement (carpoolplaatsen). Voor de realisatie van de fietsprojecten heeft Zaanstad de rol van projectleiding in het gebied Zaanstreek-Waterland om te sturen op projectresultaten. De planvorming is gereed en de uitwerking naar realisatie gestart. De sturing vraagt in 2024 € 0,04 mln. Voor de realisatie wordt een separaat kredietbesluit aan de raad voorgelegd.

  • Nieuw Leefbaarheid Zaanstad Noord

Omdat de maatregelen voor carpoolplaatsen stilliggen met als hoofdreden het on hold staan van het grote rijksproject binnen de bereikbaarheidsdeal vanwege stikstof, maar door capaciteitsproblemen bij alle partners blijft de bijdrage van € 0,30 mln. meerdere jaren gereserveerd. De verwachting is dat de komende jaren er nog geen oplossing komt voor de A7/A8. Zaanstad heeft in het DO CAH een voorstel gedaan en goedkeuring gekregen om haar dekking vanwege urgentie op leefbaarheid rond de A8 anders in te zetten in tijden van bezuinigingen (Zie verbinding A8-A9). Het is voor alle partners een te kleine reden om nu de BOK CAH aan te passen omdat bij doorgaan van de A7/A8 en het schuiven in de tijd op alle onderdelen rond dit project aanvullende besluitvorming wordt verwacht. € 0,3 mln. is daarmee beschikbaar voor aanvullende dekking voor de realisatie van urgente Zaanse leefbaarheidsmaatregelen en de samenhangende mobiliteitsmaatregelen uit het Mobiliteitsplan Noord en Assendelft. Het college komt na de zomer na een integrale afweging ten behoeve van de begroting 2025 met een integraal Uitvoeringsplan Mobiliteit Zaanstad Noord ter vaststelling door de raad. Hierin worden de maatregelen voor de korte en middellange termijn uit het Mobiliteitsplan Assendelft, het Mobiliteitsplan Noord (Krommenie en Wormerveer) uit 2021, en de leefbaarheidsmaatregelen vanuit Zaanstad inclusief de haalbare suggesties uit de motie Schop in de grond in een uitvoeringsplanning gezet. Voor de maatregelen op korte en middellange termijn wordt daar waar nodig een aanvullend dekkingsvoorstel gedaan op basis van de recent vastgestelde Voorjaarsnota en heroverweging van bestaande reserveringen en indien mogelijk ook gekoppeld aan de € 11 mln. uit het leefbaarheidsfonds van de provincie.

Integraal Uitvoeringsplan Mobiliteit Zaanstad Noord
Het Integraal Uitvoeringsplan Mobiliteit Zaanstad Noord biedt een helder en nader gespecificeerd overzicht van een groot aantal maatregelen om de enorme mobiliteits- en leefbaarheidsopgave waarvoor Zaanstad Noord staat op de korte, middellange en lange termijn aan te pakken. Deze maatregelen komen voort uit diverse plannen die de afgelopen jaren zijn vastgesteld, veelal met de toezegging om gaandeweg dekking voor realisatie te vinden: het Mobiliteitsplan Noord (Krommenie en Wormerveer), de korte termijn maatregelen leefbaarheid N203 en recent het Actieplan Fiets en het Mobiliteitsplan Assendelft.

Mede in het licht van de bezuinigingsopgave is er binnen het Integraal Uitvoeringsplan Mobiliteit Zaanstad Noord tot een afgewogen en geprioriteerd voorstel gekomen voor de mobiliteitsmaatregelen in Zaanstad Noord met sturing op resultaat op de korte termijn. Hierbij zijn waar mogelijk projecten aan elkaar gekoppeld om zodoende werk met werk te maken (efficiëntie). Om de bereikbaarheid in Zaanstad Noord te verbeteren, wordt vooral ingezet op het vergroten van de capaciteit op de Rosariumlaan (als onderdeel van het VCP Krommenie, dat nog onvoldoende dekking heeft) en de realisatie van de Verbindingsweg Dorpsstraat - Communicatieweg (waarvoor al dekking is). Met deze twee interventies wordt er vervolgens ruimte geboden om op lokaal niveau de leefbaarheid te verbeteren. Het gaat dan vooral om het verminderen van het lokale autoverkeer (16% legt minder dan 7 km af). Dit door o.a. enkele bus- en fietsverbindingen te verbeteren c.q. aan te leggen en vooral door het vergroten van de verkeersveiligheid voor fietsers. Daarnaast vraagt ook de voorzetting van de ingezette programma- en realisatiesturing  – binnen Zaanstad en richting de Provincie i.h.k.v. de leefbaarheidsmaatregelen N203 en het traject om te komen tot een robuuste oplossing A8-A9 – aanvullende dekking om dit te kunnen continueren in 2025.

Om de geprioriteerde maatregelen uit te kunnen voeren (inclusief resultaatsturing) ad € 2,5 miljoen, is het nodig een reservering van € 1,5 miljoen op te nemen in de Actualisatie 24.2 van het Investeringsfonds. Hierbij is het streven om in totaal voor ca € 1 miljoen aan subsidie (van o.a. de Vervoerregio Amsterdam en de provincie) te verkrijgen.

Het betreft o.a. de volgende concrete maatregelen en proceskosten:
•   Aanpassing verkeerscirculatie Krommenie inclusief vergroten capaciteit Rosariumlaan
•   Versneld aanpassen snelheid Dorpsstraat (deel midden) naar 30 km/u in lijn met GOW (Gebiedsontsluitingsweg) 30 door borden en handhaving en eventueel tijdelijke maatregelen
•   Aanleggen van 3 bushaltes langs Kreekrijk
•   Diverse fietsveiligheidsverbeteringen (o.a. rotonde Saendelft)
•   Begeleidingskosten robuuste oplossing A8-A9 2024-2025
•   Programmasturing en projectteam Mobiliteit Zaanstad Noord - Integraal Uitvoeringsplan Mobiliteit Zaanstad Noord 2024-2025

Verbindingsweg Dorpsstraat – Communicatieweg
Zie de tekstuele toelichting van dit project onder de ‘kredieten’.
Voor de realisatiefase, in 2024 en 2025, wordt in 2024 het ontwerp met een kredietvoorstel aan de raad voorgelegd.

Molenweide

Begin jaren ‘90 is op het terrein van de Molenweide een kinderboerderij gerealiseerd, te weten De Veldmuis. Op het terrein van de Groene Oase is zo’n 12 jaar geleden een natuurspeeltuin aangelegd, te weten de Zaanse Wachter. Als één van de weinige groen- en ontmoetingsplekken in het gebied hebben de terreinen een belangrijke functie in de wijk Westerwatering. Om het voortbestaan van deze ontmoetingsplek in de wijk te borgen, is het nodig te investeren in deze terreinen. In samenspraak met de betrokkenen is een gebiedsvisie opgesteld, waarvoor uitvoeringsbudget benodigd is. Een eerste raming heeft uitgewezen dat er voor realisatie van het eindscenario circa € 0,5 mln. nodig is. Een deel van deze middelen komt beschikbaar uit het programma Landschap (€ 0,15 mln. uit het Groen en Waterplan) en een deel uit het MIP eco oevers Westerwatering (circa € 0,08 mln.). Het resterende deel van € 0,275 mln. vanuit het Investeringsfonds is nodig is om het totale project te kunnen realiseren. In het tweede kwartaal van 2024 is het bestemmingsplan vastgesteld en gestart met een uitwerking van de visie. Een krediet besluit voor realisatie wordt naar verwachting eind 2024/begin 2025 voor besluitvorming aan de raad voorgelegd.

Fietsverbindingen/langzaam verkeer - uitvoering Fietsnota

Afgelopen jaar is samen met de stakeholders hard gewerkt aan het Actieplan fiets. Het Actieplan is een uitwerking van het ZMP. Het opstellen van het Actieplan, en vervolgens het uitvoeren van maatregelen, staat ook in het coalitieakkoord.

In het Actieplan is onderzoek gedaan naar de speerpunten (de belangrijke doorfiets- en hoofdfietsroutes) uit het ZMP en naar knelpunten, bv op het gebied van de maatvoering, verharding en veiligheid. Daarnaast is ook bekeken wat er nog meer nodig is om meer mensen op de fiets te krijgen.

Inzetten op meer fietsritten en meer mensen op de fiets draagt bij aan:

  • Kansen voor de verstedelijkingsopgave omdat de fiets minder ruimte inneemt dan de auto;
  • Meer Zaankanters in beweging betekent gezondere Zaankanters;
  • Zelfredzaamheid als een auto of het ov te duur of niet binnen bereik is;
  • Meer fietsritten in plaats van autoritten betekent minder uitstoot;
  • Ruimte maken voor een groene leefomgeving en kansen voor klimaatadaptatie.

Het Actieplan mondt uit in een uitvoeringsprogramma voor de periode 2025-2028. Het programma bestaat naast maatregelen gericht op het verbeteren van de infrastructuur (nadrukkelijk ook) op het krijgen van meer mensen op de fiets (“de niet-fietser helpen” en “van de fiets de eerste keuze maken”), bv door het aanbieden van fietslessen, het inrichten van (goedkope) fietsreparatiepunten, via een communicatieaanpak en via een werkgeversaanpak.

De uitvoering van maatregelen uit het Actieplan fiets is gericht op de komende 4 jaar, om zo slagen te kunnen maken zoals verwoord in het coalitieakkoord. Met de uitvoering van de maatregelen worden belangrijke eerste stappen gezet in het verbeteren van de speerpunten uit het ZMP en worden knelpunten aangepakt. De aanpak van alle speerpunten is niet mogelijk, niet binnen deze termijn en niet binnen de huidige financiële situatie van Zaanstad. Na 4 jaar wordt een nieuw UP opgesteld om volgende stappen te zetten richting het ZMP fietsnetwerk richting 2040.

Insteek voor het uitvoeringsprogramma is geweest zoveel mogelijk meeliften op andere maatregelen/projecten (in gebiedsontwikkeling, regionale projecten bereikbaarheid zoals AVANT en de Guisweg, de inrichting van GOW-30 wegen en aansluiten op het MIP). Het programma is aangevuld met maatregelen die opgepakt/gefinancierd worden vanuit het Actieplan fiets.

De kosten voor uitvoering van de maatregelen uit het Actieplan fiets worden ingeschat op € 5,8 miljoen. Via de Vervoerregio Amsterdam is cofinanciering mogelijk op fietsmaatregelen. We hanteren 50 procent cofinanciering als uitgangspunt. In dat geval is nog € 2,9 miljoen dekking nodig. Voorgesteld wordt om dit bedrag vanuit het budget voor Fietsverbindingen/langzaam verkeer van wens naar reservering te brengen en het overige deel (welke gedekt wordt door VRA) te laten vervallen.

Sporthal (Kalf)
De toelichting is opgenomen onder het kopje Gebiedsontwikkeling Centrum ’t Kalf / Sporthal (Kalf).

Uitvoeringsagenda Toerisme
In de uitvoeringsagenda toerisme 2016-2019 stond een aantal acties dat nog niet (geheel) is uitgevoerd (camperplaatsen en steiger Monet). Deze zijn in de toeristische visie 2021-2025 meegenomen ter uitvoering. Hiervoor is in het Investeringsfonds een bedrag gereserveerd van € 0,21 mln.

  • Camperplaatsen

Een projectleider is aan de slag gegaan om locaties te onderzoeken voor een camperplaats en hiervoor is een voorlopige voorkeurslocatie aangewezen. Deze locatie is verder onderzocht om gereed te maken voor verhuur van de grond aan een exploitant. De investeringen die nodig zijn om de locatie bereikbaar en de grond bouwrijp te maken, vallen hoger uit dan het eerder gereserveerde bedrag. De investering kan worden gedekt uit de huuropbrengsten. Het college zal middels een kredietbesluit in 2024 de raad verzoeken het krediet vrij te geven voor de investering en daarnaast de beschikbare € 0,015 mln. uit het investeringsfonds vrij te geven voor de realisatie.

  • Permanente ontsluiting Monet atelier

Daarnaast is er nog € 0,06 mln. beschikbaar als cofinanciering voor een permanente ontsluiting van het Monet atelier. Hierover wordt met de stichting Monet in Zaandam en de pandeigenaar gezocht naar een oplossing. Zodra hier concreet vorderingen in zijn wordt de raad verzocht het krediet vrij te geven voor de uitvoering hiervan.

Huis van de Wijk (inventaris bieb)
In 2027 is € 0,39 mln. nodig voor inventaris voor de bieb. Er wordt een derde bibliotheek in Huis van de Wijk gevestigd maar er is geen budget voor de betreffende inventaris (€ 0,39 mln.) Er wordt momenteel onderzocht of de middelen gedekt kunnen worden uit de structurele exploitatiemiddelen van het rijk, dan wel uit Pact Zaandam-Oost. Mocht dit niet lukken, dan is het voorstel om deze inventaris te dekken uit het investeringsfonds. Dit is in overeenstemming met het raadsbesluit over het realisatiebesluit Huis van de Wijk Poelenburg/Peldersveld (2024/8317571).

Projecten op de wensenlijst

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de projecten die nu op de wensenlijst zijn opgenomen.

(bedragen * €1.000)

Progr.

Raadsbesluit

Projecten

t/m 2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033 e.v.

24.2

24.1

Verschil

1

MPG 18.2

Maatsch. voorzieningen a.g.v. de groei van de stad

6.800

9.700

12.800

4.400

1.100

800

1.100

36.700

36.700

0

MPG 18.2

Gecombineerde maatschappelijke voorziening Assendelft/Kreekrijk

1.500

1.000

2.500

2.500

0

MPG 18.2

Jongerencentrum/Ontmoetingsplek (Maak-Midden)

0

500

-500

MPG 18.2

Ontmoetingsfunctie Centrum-Oost

300

1.000

1.300

1.300

0

MPG 18.2

Extra sportvelden a.g.v. Groei van de stad

800

800

800

0

Sporthal Noord

250

6.500

3.250

10.000

0

10.000

2

MPG 16.2

Kwaliteit bestaande woningvoorraad

178

600

600

600

600

600

6.377

9.555

9.555

0

nieuw

IKEA/Zuiderhout

0

0

0

2019/21293

Gebiedsontwikkeling Centrum ’t Kalf

0

650

650

1.300

1.300

0

2020/23043

Reconstructie rondweg de Busbrug

0

755

2.000

2.755

5.510

5.041

469

7521604

Hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) - planuitwerking en realisatie

0

1.000

1.000

1.000

3.000

3.000

10.000

19.000

19.000

0

7521604

Hembrugbos

446

446

892

892

0

5

2021/10255

De Groote Weiver

0

700

700

700

0

2022/13305

Poppodium

PM

0

0

0

Subtotaal

0

0

446

4.451

16.478

18.255

16.050

6.000

4.700

4.400

17.477

88.257

78.288

9.969

Cumulatief

0

0

446

4.897

21.375

39.630

55.680

61.680

66.380

70.780

88.257

Toelichting per project

Maatschappelijke voorzieningen a.g.v. de groei van de stad

Met de voorziene groei van het aantal woningen in de stad is het nodig om ook de maatschappelijke voorzieningen mee te laten groeien. Bij maatschappelijke voorzieningen gaat het om voorzieningen voor o.a. onderwijshuisvesting, sport, welzijn, cultuur en ontmoeten.  Eind 2021 werd door het college het Maatschappelijk Voorzieningenmodel met referentienormen vastgesteld (2021/28005). Hiermee is in beeld te brengen hoeveel ruimte (vierkante meters) nodig is voor de belangrijkste typen voorzieningen bij de geplande groei van het aantal woningen. De behoefte voor primair en voortgezet onderwijs wordt opgenomen in het MeerjarenInvesteringsplan. De overige investeringen zullen grotendeels gedekt moeten worden uit het Investeringsfonds, die een jaarlijkse reeks heeft in de wensenlijst. Ook is nu gebruik gemaakt van een modelmatige en globale inschatting, met een rekenmodel dat uitgaat van een actuele inschatting van de woningbouwproductie, de bijbehorende ruimteclaim uit het MV-model en geschatte bouwkosten. Hiervoor is in totaal circa € 37 mln. opgenomen. De geraamde bedragen zijn bedoeld om nog onbenoemde investeringen te zijner tijd te kunnen dekken. Wanneer planvorming en besluitvorming plaatsvindt rond specifieke voorzieningen, zullen er bedragen vanuit deze reeks opgenomen worden als respectievelijk ‘reservering’ en ‘kredietbesluit’ na vaststelling van het College en de gemeenteraad.

Begin 2023 is door het college de Investeringsagenda Maatschappelijke Voorzieningen vastgesteld (2022/20892), die een beeld geeft van de projecten die eraan komen. De raad is hierover geïnformeerd via een raadsinformatiebrief (2022/21973). Deze projecten (nu nog globale wensen) zullen de komende tijd voorzien worden van een plan, zodat bij een volgend P&C moment het voorstel kan worden gedaan om deze als reservering op te nemen.

Het gaat om de volgende projecten:

Gecombineerde Maatschappelijke voorziening Assendelft/Kreekrijk

Het aantal inwoners in Assendelft / Kreekrijk / Saendelft is behoorlijk gegroeid en hierdoor is er grote behoefte aan een gecombineerde maatschappelijke zorgvoorziening voor o.a. eerstelijns zorg ontstaan. Er is een koppelkans om deze voorziening te realiseren in Kreekrijk in combinatie met de uitbreiding van IKC Kreekrijk. De uitbreiding van de school is opgenomen in de tweede fase IHP. De beoogde locatie is beschikbaar en deze ontwikkeling past binnen het bestemmingsplan. De totale bouwkosten van de voorziening worden geraamd op totaal € 5 mln. (grove raming). De intentie van Zaanstad is om de investeringen in deze voorziening zo veel mogelijk te dekken met de toekomstige huuropbrengsten Voor de zekerheid is een bedrag van € 2,5 mln. (de helft van het totaal) opgenomen als raming voor dit project.

Jongerencentrum / Ontmoetingsplek (Maak-Midden)

Conform de Investeringsagenda Maatschappelijke Voorzieningen en de strategie voor Maak Kogerveldwijk. In Maak-Midden/Kogerveldwijk is behoefte aan een ontmoetingsplek voor alle inwoners van de Kogerveldwijk, in de omgeving van station Kogerveld. Ook is er behoefte aan een plek voor jongeren en ruimte voor andere maatschappelijke initiatieven  In het VHF-2 was er een aanvraag gedaan (als bijdrage in het onrendabele deel) voor aankoop van een pand in de Kogerveldbuurt. Deze aanvraag is gehonoreerd, dus is dekking via het IF niet meer nodig. Daarom kan dit nu vervallen als  wens.  

Ontmoetingsfunctie Centrum-Oost

Conform de Investeringsagenda Maatschappelijke Voorzieningen. In het centrum is behoefte aan aanvullende ruimte voor ontmoeting van buurtbewoners. De behoefte vloeit voort uit het voorzieningenmodel en uit de geluiden vanuit de wijk. Er wordt een projectvoorstel uitgewerkt met MAAK. Er is een bedrag opgenomen van € 1,3 mln.

Extra sportvelden a.g.v. Groei van de stad

Er is nagegaan in hoeverre de aanwezige buitensportvoorzieningen (areaal sportvelden) toereikend zijn voor de sportbehoefte in de toekomst (trends in sportbeoefening, benuttingsmogelijkheden, groeiend aantal inwoners op verschillende plekken). Ter onderbouwing van die behoefte heeft de gemeente onderzoek laten uitvoeren naar de huidige en toekomstige sportbeoefening in verenigingsverband en de daarbij behorende vraag naar binnen- en buitensportaccommodaties. Er is gebruik gemaakt van vastgelegde en algemeen geaccepteerde richtlijnen voor ruimtebehoefte per competitie-team of deelnemer. Bij de ramingen zijn de bevolkingsprognoses op basis van de groei van de stad en (lokale) trends in de sportdeelname betrokken. De bevolkingsgroei leidt tot een toename van het aantal sporters. De gemeente faciliteert de sportbeoefening onder andere door sportaccommodaties beschikbaar te stellen. Zaanstad-breed gaat het op termijn om een extra behoefte van 1 sportveld, op middellange termijn. De investering wordt geschat op € 0,8 mln. (verhoging komt door nieuwe technische specificaties).

Sporthal Noord
Het Mulier rapport uit 2022 over de capaciteitsbehoefte m.b.t. binnensport, heeft aangetoond dat in Noord behoefte is aan aanvullende capaciteit in de vorm van een sporthal. Deze voorziening is daarom opgenomen in de Investeringsagenda Maatschappelijke voorzieningen. Een sporthal in Noord vraagt om een investering van ca. € 10 mln.

Een sporthal voorziet in de behoefte van diverse sporten in onze gemeente , zoals volleybal, badminton, basketbal en zaalvoetbal. De ruime afmetingen zorgen voor voldoende wedstrijd- en competitiemogelijkheden (vanwege bondsrichtlijnen), veiligheid (uitloopruimte) en speelplezier (beschikbare ruimte).
Er zijn naast een topsporthal, slechts twee sporthallen in Zaanstad met een officieel speelveld waar alle wedstrijdsporten in beoefend kunnen worden (Sporthal Trias en sporthal Zaanstad Zuid). De nieuwe sporthal Tref/ Struijck op de locatie in het Jagersveld zal ook een officieel speelveld krijgen en deze sporthal zal ook worden ingezet voor onderwijs. Het toevoegen van een nieuwe sporthal in Noord zou betekenen dat je een stadsbrede voorziening creëert, waarmee de piekbelasting van de wedstrijdsport kan worden opgevangen en voorzien we in de behoefte in de toekomst.

Kwaliteit bestaande woningvoorraad

Zie de tekstuele toelichting van dit project onder de ‘kredieten’.

Voor de voortzetting van dit project in de jaren 2028 tot en met 2032 is een structurele wens opgenomen van € 0,6 mln., welke in 2033 e.v. oploopt naar
€ 6,377 mln. (totaal van de periode 2031 t/m 2040 (incl. indexatie). Deze reeks heeft een relatie met het VHF 1 project (particuliere woningen) i.v.m. de cofinanciering.

IKEA/Zuiderhout

Het bedrag dat gereserveerd was voor IKEA/Zuiderhout komt voort uit de financiële afspraken tussen de gemeente en IKEA die in 2013 zijn vastgelegd in een anterieure overeenkomst, zoals een bijdrage aan de ontsluiting van het gebied. Inmiddels heeft de gemeente de grond teruggekocht van IKEA waarmee de financiële reservering is komen te vervallen. Op dit moment wordt er gewerkt aan een haalbaarheidsstudie voor de ontwikkeling van Zuiderhout Noord. Deze wordt in de tweede helft van 2024 ter besluitvorming aangeboden. Hierin wordt ook antwoord gegeven op de bestemming en eventueel tijdelijk gebruik van de “IKEA kavel” en de noodzaak van de noordelijke ontsluiting. Ook voor de nieuwe bestemming geldt dat er wensen zijn ten aanzien van de verkeerskundige situatie. Deze worden in kaart gebracht en dan van een bedrag voorzien.

Gebiedsontwikkeling Centrum ’t Kalf

Zie de toelichting bij ‘reserveringen’.
Vanwege het langer in gebruik houden van De Tref zijn de investeringen doorgeschoven naar de jaren 2028 en 2029.
De onderhoudskosten voor het langer door exploiteren van de oude sporthal De Tref zijn opgenomen in de reguliere begroting.

Reconstructie rondweg de Busbrug

Voor 24 uurs openstelling busbrug is een krediet beschikbaar gesteld van € 2 mln., grotendeels gedekt uit het Investeringsfonds (zie hiervoor de projecten met kredietbesluit). De benodigde aanpassingen richten zich op de rondweg in Westerkoog. Voor de verkeersveiligheid en leefbaarheid blijken echter meer aanpassingen noodzakelijk. Deze aanpassingen worden inmiddels als een no regret gezien, losstaand van het al dan niet 24 uurs openstellen van de busbrug. Door de vertraging met het openstellen van de busbrug wordt verwacht dat uitvoering niet eerder dan in 2027 kan plaatsvinden. In opdracht van het college wordt onderzocht of het ontwerp met integreren van GOW 30 kan worden versoberd en mogelijk kan worden ingepast binnen de kaders van het huidige bestemmingsplan. Dit naast het verkennen voor een openstelling voor in eerste instantie elektrisch vervoer. 3% indexatie vergt aanvullend budget van € 0,469 mln. De omzetting van wens naar reservering wordt bij een stikstofoplossing voorzien bij de VJN 2025.

Hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) – planuitwerking en realisatie
De projectkosten voor de HOV ZaanIJ verbinding (planuitwerking en realisatie) hebben een grove indicatie meegekregen van € 200 mln. Uitgaande van een gefaseerde realisatie vraagt de planuitwerkingsfase (2028 t/m 2030) en de realisatiefase vanaf 2030 mogelijk bijna 10% bijdrage vanuit Zaanstad. Vooralsnog bedraagt de grove totale raming tot en met 2032 € 19 mln. De lobby voor een rijksbijdrage loopt en is gericht op de planuitwerkingsfase en realisatie. De kans op succes wordt vergroot door minimaal eerst fase A van de planstudie af te ronden zodat meer concrete haalbaarheid kan worden aangetoond. Na fase A van de planstudie wordt een voorlopig tracébesluit en een nieuwe BOK voorgelegd aan de raad en kan een afweging worden gemaakt over het vervolg van fase B. De dekking voor fase B is opgenomen in de exploitatie begroting (zie ook tekst onder het krediet HOV ZaanIJ).

Hembrugbos

Het Hembrugbos is in 2020 van het Rijksvastgoedbedrijf in eigendom overgedragen aan gemeente Zaanstad. Vanuit de gemeente is samen met een bosecoloog en een landschapsbureau, de visie en vervolgens het inrichtingsplan voor het Hembrugbos opgesteld. In het inrichtingsplan is rekening gehouden met vier thema’s: toegankelijkheid, cultuurhistorie, ecologie en behoud karakter. Deze dragen bij aan het doel het bos weer in zijn volle glorie te herstellen, uit te breiden en onderdeel te maken van de ontwikkeling van het Hembrugterrein als geheel. Voor het onderhoud van het bos is geld beschikbaar, voor het inrichten is geen budget. Het inrichten van het bos is geraamd op € 0,98 mln.
In de visie is aangegeven dat deze toekomstige uitvoering van het inrichtings- en beheerplan om aanvullende besluitvorming en integrale afweging van middelen vraagt. In de visie is door het Ingenieursbureau een eerste kosteninschatting gemaakt om een richting te geven voor de mogelijke kosten van de beoogde aanpassingen in en van het bos. Deze kwam uit op een bedrag van € 0,8 mln. (exclusief het beheer). In de uitwerking van het inrichtings- en beheerplan zijn de kosten concreet gemaakt op € 0,982 mln. Voor deze kosten is nog geen dekking. Bij de vaststelling van de visie is tevens een motie ingediend voor behoud historische artefacten, maar deze kosten zijn nog niet begroot. Ook wordt er dekking gezocht in subsidieregelingen (bijvoorbeeld van de Provincie, groen of fonds toerisme). Echter, hier dient vaak cofinanciering tegenover te staan.
Op dit moment is een Rijkssubsidie in beeld van € 0,09 mln. die kan worden aangevraagd indien wij over cofinanciering beschikken. Bij een kredietbesluit vanuit het Investeringsfonds is hier sprake van en komt deze subsidie ten gunste van het project. Daarom is de claim op het Investeringsfonds op dit moment  € 0,89 mln. Het voorlopig ontwerp Hembrugbos wordt medio 2024 afgerond. Na afronding krijgen we helderheid over de subsidie Wind op zee met een aanvraag van € 0,9 mln. De Provincie vervult daarbij de rol van kassier. De investeringen schuiven door naar 2025 en 2026.
De Groote Weiver
In de cultuurbegroting staat een investeringsbedrag van € 0,5 mln. gereserveerd voor herhuisvesting van De Groote Weiver. In aanvulling hierop is een bedrag van € 0,7 mln. opgenomen als wens voor het Investeringsfonds. Uit het haalbaarheidsonderzoek moet gaan blijken welke investeringsbijdrage benodigd is om De Groote Weiver te behouden en welke eigendomsconstructie mogelijk is. Het investeringsvoorstel zal na gereedkomen van het Ruimtelijk programma van eisen aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Het moment van investeren zal naar verwachting niet eerder dan 2026 zijn.

Poppodium
In het coalitieakkoord 2022-2026 Slagen maken is opgenomen dat een nieuw poppodium als wens in het Investeringsfonds wordt opgenomen. De komende periode wordt geïnvesteerd in het verstevigen van de popfunctie en het netwerk. Dit is een randvoorwaarde om de ambitie van een fysiek poppodium op termijn te kunnen verwezenlijken. Wel houden we oog voor kansen die zich in de tussentijd voordoen om een podium te realiseren (zie PM 2028).

Voeding Investeringsfonds

Bedragen * €1.000

Voeding IF

t/m 2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

24.2

24.1

Bijstelling

Reserve Infra: oud tarief met contracten

12.570

550

450

390

482

25

14.467

14.492

25

Reserve GKZ: nieuw tarief met contracten

128

554

635

429

680

424

2.850

2.401

-449

Reserve GKZ: nieuw tarief zonder contracten

0

1.420

1.420

1.420

1.420

5.680

6.104

424

Verkoop vastgoed

13.683

13.683

13.683

0

Opbrengst Abri's

4.777

247

247

247

247

247

247

247

247

247

247

7.247

7.247

0

Algemene Middelen

56.285

17.568

4.323

4.578

3.978

3.978

3.978

3.978

3.978

3.978

3.978

110.600

110.600

0

Totaal reeds gedoteerd

93.130

93.130

93.130

0

Totaal

180.573

18.919

5.655

5.644

5.387

6.094

5.645

5.645

5.645

4.225

4.225

247.657

247.657

0

 Voeding cumulatief

180.573

199.492

205.147

210.791

216.178

222.272

227.917

233.562

239.207

243.432

247.657

Toelichting per onderdeel

Reserve Infrastructurele werken (Infra) en Reserve Gebiedsoverstijgende bestedingen (GKZ)

Het Investeringsfonds wordt onder meer gevoed met bijdragen uit de reserve Infrastructurele werken (Infra) en de reserve Gebiedsoverstijgende bestedingen (GKZ). Beide reserves worden gevoed vanuit de bijdragen die de gemeente ontvangt van ontwikkelaars voor bovenwijkse voorzieningen en als het gaat om grondexploitaties dan doet de gemeente van daaruit zelf een bijdrage naar deze reserves. Bij de reserve Infra zijn de bijdragen gebaseerd op de oude vierkante meterprijs en bij de reserve GKZ is dit op basis van de nieuwe vierkante meterprijs, welke vanaf 21 januari 2021 geldt. Deze bijdragen kunnen pas worden overgeheveld naar het Investeringsfonds als deze daadwerkelijk eerst in de reserve Infra en de reserve GKZ zijn gestort. Storting in de reserves vindt plaats bij realisatie van projecten en op basis van vastgestelde contracten. Daarom is het van belang inzicht te hebben in de bijdragen waar contracten aan ten grondslag liggen. Die opbrengsten kennen immers een grotere zekerheid dan de opbrengsten als gevolg van contracten die nog niet zijn afgesloten. Daarom is in bovenstaande tabel daarin onderscheid gemaakt.

Op 21 januari 2021 is de raad akkoord gegaan met de Nota Gebiedsoverstijgende Kosten Zaanstad (2020/23226 ). De nota bepaalt dat projectontwikkelaars een hogere bijdrage (nieuw tarief) gaan leveren aan de bovenwijkse kosten en voorzieningen, zoals infrastructuur. Dit levert de gemeente bij toekomstige gebiedsontwikkelingen extra inkomsten op, die (deels) ten gunste komen van het Investeringsfonds. In deze rapportage zijn de opbrengsten vanaf 2021 in overeenstemming gebracht met de geplande woningbouw (anterieure overeenkomsten en grondexploitaties). De reeks opgenomen onder reserve GKZ nieuw tarief zonder contracten dient nu nog gezien te worden als een taakstellend bedrag omdat daar nog geen contracten voor zijn en dus nog onzeker is. Meer informatie over deze ontwikkeling van de reserve Infra is te vinden in het MPG 24.1.

Zoals aangegeven bij MPG 23.2 stopt (voorlopig) vanaf 2032 de voeding van de reserve GKZ op basis van nieuwe tarief zonder contracten, omdat nog niet duidelijk is of er, en zo ja welke, nieuwe projecten er vanaf dat jaar qua taakstelling aan de orde zijn. Als er nieuwe plannen komen, waarbij e.e.a. doorschuift, of als er alsnog plannen komen voor 2032 en volgende jaren, houden we de taakstelling overeind. Eventueel naar rato van de voorspelde aantallen.


Verkoop vastgoed

Een opbrengst uit de verkoop van vastgoed komt ten gunste van het Investeringsfonds. Dit gebeurt pas na daadwerkelijke realisatie van de verkoop.

Opbrengst abri’s

De netto reclameopbrengsten van de abri’s bedragen jaarlijks ruim € 0,2 mln. Deze opbrengsten worden toegevoegd aan het Investeringsfonds. Het huidig Abri-contract loopt t/m 2024. Vanaf 2025 geldt een nieuw contract voor de reclameopbrengsten. Vooralsnog wordt er vanuit gegaan dat de opbrengsten minimaal gelijk zijn als het huidig contract, maar dit bedrag kent nog enige onzekerheid.

Algemene middelen

Vanuit de algemene middelen vindt een jaarlijkse dotatie aan het Investeringsfonds plaats ter hoogte van € 4 mln. In de jaarschijf 2024 is een extra dotatie van € 1,05 mln. opgenomen. Deze dotatie was benodigd om te zorgen dat de stand van het investeringsfonds niet onder de risicobuffer van € 5 mln. zakt.
Vanuit het rekeningresultaat 2023 is in 2024 € 8,8 mln. extra gestort in het Investeringsfonds.
In 2023 was een dotatie begroot van € 2,976 mln. Dit heeft te maken met het realiseren van opvangplekken voor asielzoekers. De gemeente heeft afspraken gemaakt met het COA, waarin is afgesproken dat Zaanstad een financiële bijdrage krijgt bij realisatie van extra opvangplekken voor het COA. Per brief d.d. 10-3-2023 heeft de staatssecretaris aan Zaanstad een borg afgegeven in twee termijnen van in totaal € 4,375 miljoen. De belangrijke variabele in de planning is de daadwerkelijke realisatie van de opvanglocatie Gerrit Bolkade. Deze is nog niet gerealiseerd, de verwachting is dat dit in 2024 gerealiseerd gaat worden. Daarom is de dotatie verschoven naar het jaar 2024. Bij de voorjaarsnota 2023 is besloten om een deel van deze financiële bijdrage in te zetten ter dekking van het extra benodigde krediet inzake de “Dam tot Dam fietsroute” voor een bedrag van € 2,976 mln. Dit bedrag is daarom als voeding toegevoegd aan het investeringsfonds.
In het Coalitieakkoord is voor 2025 en 2026 totaal € 0,945 mln. beschikbaar gesteld voor het verbeteren van de kwaliteit van de bestaande woningbouwvoorraad. Omdat dit project in het Investeringsfonds is opgenomen (als reeks bij de ‘kredieten’), is dit bedrag bij de kaderbrief 2023-2026 toegevoegd aan het Investeringsfonds (in de jaren 2025 en 2026).
Voor het Hoornseveld konden we een hoger bedrag dan verwacht ten laste brengen van de rijksbijdrage SPUK Sport. Hierdoor is een meevaller van € 0,74 mln. ontstaan in 2024 die we hebben toegevoegd in het investeringsfonds.

Verloop saldo Investeringsfonds

Deze grafiek laat het verloop van het saldo van het Investeringsfonds zien, ultimo 2023 tot en met ultimo 2033.

De rode lijn in onderstaande grafiek laat het saldo van het Investeringsfonds zien wanneer alle projecten, waarvoor een kredietbesluit is genomen, en alle projecten op de lijst met reserveringen worden uitgevoerd. De paarse lijn is de risicobuffer. Uit de grafiek blijkt dat het saldo van het investeringsfonds in 2030 op het laagste punt uit komt (€ 6 mln.), wanneer alle projecten met kredietbesluit en reserveringen worden uitgevoerd zoals opgenomen in deze rapportage. Dit is € 1 mln. boven de risicobuffer (van € 5 mln.). De blauwe lijn geeft de situatie weer zoals die was bij de 24.1 rapportage.
In de grafiek is ook zichtbaar dat er met de huidige voorziene dotaties fors te weinig middelen beschikbaar zijn om alle geïnventariseerde investeringswensen te kunnen uitvoeren. Dit is de groene lijn. Dit vraagt om een nieuwe strategie hoe om te gaan met nieuwe uitbreidingsinvesteringen voor de stad.

Projecten Kogerveldwijk en Noord met specifieke dekking, niet zijnde het Investeringsfonds

In de rapportage Investeringsfonds 22.2 is de voeding aan het Investeringsfonds vanuit de reserve infra en de reserve GKZ per saldo met € 2,654 mln. verlaagd. Dit was de bijdrage bovenwijks vanuit de ontwikkelaars van de Kogerveldwijk, die benodigd is voor onderstaande 8 projecten in het kader van bovenwijkse uitbreidingsinvesteringen Kogerveld (€ 11,644 mln.) in combinatie met de WBI-gelden (Woningbouwimpuls) die we voor Kogerveldwijk hebben ontvangen (€ 9 mln.). Aanvullend hebben we nog € 6,14 mln. aan WBI-gelden ontvangen voor uitbreidingsinvesteringen Noord. Op grond van deze ontvangen WBI-gelden heeft Zaanstad zichzelf de verplichting opgelegd om deze projecten nu daadwerkelijk ook uit te gaan voeren. De raad krijgt voor elk van deze projecten een afzonderlijk raadsvoorstel voorgelegd om hier haar goedkeuring op te geven. In dat raadsvoorstel zal worden ingegaan op de inhoud van het project, het daadwerkelijk benodigde krediet en de dekking daarvan.

Toelichting projecten

Algemeen m.b.t. uitbreidingsinvestering Kogerveldwijk
In de eerste helft van 2024 is gestart met de bovenstaande infrastructurele projecten in de  Kogerveldwijk. Vanwege de gefaseerde woningbouwontwikkeling in het gebied en het borgen van onder andere de bereikbaarheid en de leefbaarheid worden ook de infrastructurele projecten gefaseerd uitgevoerd. Vooralsnog is de planning dat gestart wordt met de H.G. Scholtenstraat, waarna de rotonde Paltrokstraat en de Paltrokstraat zelf volgen. Als laatste wordt de Heijermansstraat aangepakt.
Voor deze projecten is er een globale aanzet gedaan om de kosten en de dekking hiervan te actualiseren. De opgenomen posten in de tabel inzake VAT- en proceskosten, onvoorzien en indexatie zijn nog niet toegerekend aan de genoemde projecten. Dit wordt de komende tijd gedaan als voor de ontwerpen detailramingen zijn uitgewerkt, voordat de betreffende raadsvoorstellen voor deze projecten aan u worden voorgelegd.
De dekking voor deze kosten zijn ook opgenomen in de tabel hierboven (deel WBI-subsidie, MIP, deel Reserve KVW maar voornamelijk de TF-gelden waarover eerder door de raad besloten is.
De andere opgenomen projecten worden later opgepakt, maar wel zo dat het binnen de gestelde termijn van het Rijk valt als het gaat om de WBI-subsidie. Dit geldt niet voor de Afwaardering Prins Bernardweg waarvoor vanuit bovenstaande tabel een WBI-subsidie wordt gedaan aan dit project, welke is opgenomen binnen het Investeringsfonds.

Herinrichting omgeving station
Het station vormt het centrale punt in de Kogerveldwijk. Bij de beoogde substantiële toevoeging van het aantal woningen in de Kogerveldwijk wordt fors ingezet op het stimuleren van duurzame vormen van mobiliteit, onder andere door de inzet van deelauto's en het hanteren van hoogstedelijke parkeernormen. Vervoer per trein is hierin een cruciale schakel. Een goed ingericht en functionerend stationsplein is hierbij noodzakelijk. Het huidige stationsplein voldoet op dit moment niet aan die norm en verdient een kwaliteitsslag.
De voorbereiding van dit project is uitgesteld vanwege de noodzaak om uitgangspunten vast te stellen met betrekking tot de hoofd-infra, ruimtereserveringen ten behoeve van de HOV ZaanIJ en de onder- en bovengrondse infra. De start van de uitvoering van dit project wordt niet eerder dan 2028 verwacht.

Vervoershub
In de Kogerveldwijk vinden verschillende gebiedsontwikkelingen plaats, waarmee een substantieel aantal woningen wordt toegevoegd. De bedoeling is voor verschillende van die gebiedsontwikkelingen één centrale vervoershub te realiseren in de nabijheid van het station. Met name het bezoekersparkeren zal hiermee een centrale plek krijgen en door de vervoershub bij het station te realiseren, fungeert de hub ook als overstapmogelijkheid voor de toekomstige bewoners van de woningen om hun reis verder per trein voort te zetten. Door één centrale oplossing hoeft niet per gebiedsontwikkeling tot een oplossing gekomen te worden. Momenteel wordt een locatie onderzocht in combinatie met een herontwikkelingsproject. De start van de uitvoering van dit project wordt niet eerder dan 2028 verwacht.

Rotonde Paltrokstraat omvormen naar kruising
Met het toevoegen van de woningen in de Kogerveldwijk wordt het gebruik van de Heijermanstraat intensiever en is het nodig de rotonde om te vormen naar een kruising om de verkeersdoorstroming te verbeteren.

Afwaarderen Prins Bernhardweg

De toelichting is opgenomen bij Project Bereikbaarheidsdeal (Afwaardering A7/Prins Bernhardweg).

Herinrichten Heijerman- en doctor HG Scholtenstraat
Ook voor de herinrichting van de Heijerman- en doctor HG Scholtenstraat geldt dat die nodig is als gevolg van het toevoegen van de woningen en het daardoor intensievere gebruik van deze verkeersader door de Kogerveldwijk. Ook met de toekomstige inpassing van de HOV ZaanIJ moet rekening worden gehouden. Door de herinrichting wordt een veiliger situatie gecreëerd en worden de extra verkeersbewegingen mogelijk gemaakt. Voor dit project wordt een subsidie ontvangen van de Provincie NH van € 2,8 mln. In de rapportage over de Provinciale Subsidie wordt uitgegaan van uitvoering in de periode van 2026-2029.

Verbreden tunnel onder station
Deze verbreding is nodig als gevolg van de toevoeging van de woningen. Het betreft een tunnel die betrekking heeft op de Heijermanstraat, die als gevolg van de toegevoegde woningen intensiever gebruikt zal worden, waarmee het noodzakelijk is die aan te passen en daarmee de tunnel te verbreden.

Herinrichten Paltrokstraat
Direct aan de Paltrokstraat zijn de gebiedsontwikkelingen “Paltrok” (236 woningen) en “Hilko” (113 woningen) gelegen. Deze herinrichting is niet alleen voor de projecten Paltrok en Hilko, maar ook noodzakelijk voor een verkeersveilige afwikkeling van al het verkeer dat zal komen als gevolg van de gehele gebiedstransformatie van de BJB. Ook de andere projecten zullen voor extra verkeer zorgen. Realisatie van deze projecten zorgt voor een noodzaak tot het herinrichten van deze straat om het toenemende gebruik ervan op te kunnen vangen.

Park  
De bedoeling is in de Boerejonkerbuurt, waarin verschillende van de (beoogde) gebiedsontwikkelingen gelegen zijn, één centraal park te realiseren om zo voor het noodzakelijke groen in de buurt te zorgen (groen, klimaatadaptatie, hittestress). De noodzaak tot realisatie van dit groen wordt veroorzaakt door de toevoeging van de woningen en het feit dat er in de gebiedsontwikkelingen zelf minder ruimte is voor groen.

Vaartbrug  
De huidige Vaartbrug is de zwakke schakel op de hoofdas tussen Krommenie en Wormerveer. De brug is te smal en er is regelmatig sprake van gevaarlijke situaties voor fietsers. Door de toevoeging van woningen aan weerszijden van de Nauernasche Vaart wordt dit nog versterkt. Daarom wordt voorgesteld met een extra fietsbrug de verkeersstromen van elkaar te scheiden.

Deze pagina is gebouwd op 11/14/2024 14:28:52 met de export van 11/14/2024 14:22:43